عوامل مؤثر در افزایش سرطان دهانه رحم در دختر باکره
آیا فکر می‌کنید سرطان دهانه رحم تنها زنان بالغ را هدف قرار می‌دهد؟ آیا تا به حال از وجود سرطان دهانه رحم در دختر باکره اطلاعی داشتید؟ این نوع سرطان، شایع‌ترین نوع سرطان در کشور‌های در حال توسعه شناخته می‌شود. این بیماری نه تنها زنان بالغ، بلکه دامن‌گیر دختران کم سن و سال نیز می‌شود و به عنوان قاتل خاموش شناخته می‌شود. عوامل مختلفی در بروز این بیماری نقش دارند. به عنوان مثال، سبک زندگی ناسالم، اضافه وزن، ویروس اچ پی وی، وراثت و... . این بیماری دارای درجات گوناگونی است که نوع خوش‌خیم یا بدخیم بودن آن را تعیین می‌کند؛ اما ممکن است تا مراحل پایانی هیچ علامت خاصی نداشته باشد. در ادامه این مطلب، به طور کامل، در رابطه با علائم سرطان دهانه رحم دختر باکره، دلایل و نحوه تشخیص آن پرداخته‌ایم. با آگاهی به این موارد در صورت ابتلا، می‌توانید با آرامش بیشتری با این بیماری مقابله کنید و برای درمان بهترین پروفسور سرطان رحم در تهران را برگزینید.
آنچه در این مقاله می خوانید:
سرطان دهانه رحم چیست؟
یکی از بیماری‌‌های شایع در کشور ما، سرطان دهانه رحم یا سرطان سرویکس است. احتمال رخداد سرطان دهانه رحم در دختر باکره کمتر از زنان بالغ است. اما امکان بروز آن وجود دارد. این بیماری به دلیل رشد غیرقابل کنترل سلول‌های سنگفرشی دهانه رحم دختر باکره ایجاد شده است. دهانه رحم دختر و زنان، در پایین‌ترین قسمت رحم قرار گرفته است و از راه لوله عضلانی واژن، به قسمت‌های بیرونی اندام تناسلی زن، مرتبط می‌شود.
طول واژن تقریباً ده سانتی‌متر است؛ در نتیجه دهانه رحم دختر با فاصله کمی در معرض عوامل آلودگی است. عوامل مختلفی در بروز این نوع سرطان نقش دارد که اساسی‌ترین عامل این بیماری، ویروس پاپیلومای انسانی یا به عبارتی اچ پی وی شناخته شده است که انتقال این ویروس بیشتر ازطریق مقاربت جنسی حاصل می‌شود.
سلولی که آلوده به ویروس اچ پی وی شده است، وارد سلول‌های سالم دهانه رحم دختر شده و اطلاعات ژنتیکی خود را به داخل هسته سلول سالم برده و سلول را آلوده می‌کند. سلول‌های آلوده به ویروس، با رشد غیر طبیعی در دهانه رحم دختر، سرطان را ایجاد می‌کنند و توانایی گسترش و حمله (متاستاز) به دیگر اعضای بدن را دارند.
این بیماری به طور معمول، رشد کندی دارد. در ابتدای ابتلا به سرطان دهانه رحم در دختر باکره، معمولاً نشانه‌ای بروز پیدا نمی‌کند و بروز آن، مراحل مختلفی دارد. نوع درمان و شانس بهبودی بیمار، به مرحله پیشرفت آن بستگی دارد.
به طور کلی، مراحل پیشرفت سرطان به شرح زیر است:
مرحله صفر: در این مرحله، برخی از سلول‌های بخش داخلی دهانه رحم دختر، شروع به غیر طبیعی شدن می‌کنند. این سلول‌ها توانایی تبدیل شدن به سلول‌های سرطانی را در آینده دارند.
- ♦مرحله اول: این مرحله، متشکل از دو زیر مرحله است که در مرحله اول، سلول‌های سرطانی، فقط در دهانه رحم دیده می‌شود و تنها با میکروسکوپ قابل دیدن هستند. در اواخر مرحله دوم، سلول‌های سرطانی بزرگ شده‌اند و حتی بدون میکروسکوپ نیز قابل مشاهده هستند.
- ♦مرحله دوم: در این مرحله، سرطان، در دهانه رحم دختر پخش شده اما هنوز خود را به لگن و پایین واژن نرسانده است. اما در اواخر این مرحله سرطان وارد بافت‌های رحمی می‌شود.
- ♦مرحله سوم: در این مرحله، سرطان به قسمت پایینی واژن و دیواره لگن نیز می‌رسد و حتی ممکن است مشکلات کلیوی ایجاد کرده و مسیر میزنای را مسدود کند.
- ♦مرحله چهارم: دراین مرحله، سرطان به اندام‌های دیگر بدن نیز گسترش پیدا می‌کند. در اوایل این مرحله، به اندام‌های نزدیک مانند، مثانه و راست روده می‌رسد و به تدریج به نواحی دیگر بدن مانند، کبد، روده، شش و دیگر اندام‌ها می‌رسد.
باید اشاره کنیم که سرطان دهانه رحم در دختر باکره، در مراحل اولیه، پاسخ خوبی به درمان می‌دهد. با مراجعه به موقع، توسط پزشکان حاذق و مجرب در مجموعه ما، مورد معاینه و تشخیص قرار خواهید گرفت و پیشرفت بیماری شما بررسی شده و بر اساس آن بهترین طرح درمانی را برای شما انتخاب خواهند کرد.
ساختار و وظایف دهانه رحم دختر
یکی از مهم‌ترین قسمت دستگاه تناسلی زنان، دهانه رحم یا به عبارت دیگر گردن رحم است. دهانه رحم دختر و زنان، لوله‌ای‌ست که رحم را به واژن متصل می‌کند. سلول‌های دهانه رحم دختر باکره، با تقسیمات نامتعارف خود، باعث ایجاد سرطان دهانه رحم در دختر باکره می‌شود. همچنین بافت این قسمت از زنان، در طول پریود، تغییر می‌کند و برای مشاهده آن در منزل، می‌توانید از یک آینه و نور روشن استفاده کنید. اما احتمال دارد بر اساس طول واژن، دیدن آن مشکل باشد.
دهانه رحم دختر، از سه جزء تشکیل شده است که به شرح زیر هستند:
- ♦اولین قسمت، اکتوسرویکس است. این بخش در ناحیه پایینی قرار دارد و از داخل واژن نیز می‌توانیم این بخش را مشاهده کنیم. این بخش، می‌تواند پلی میان رحم و واژن باشد.
- ♦دومین قسمت، آندوسرویکس یا کانال آندوسرویکال است. این ناحیه پلی میان آکتوسرویکس و رحم است.
- ♦قسمت وسط منطقه تبدیل است. در این منطقه، آندوسرویکس و اکتوسرویکس با هم تلاقی پیدا می‌کنند.
دهانه رحم دختر و زنان، وظایف مختلفی دارد به عنوان مثال: 1) هدایت اسپرم به سمت رحم. 2) تا حد امکان از ورود آلودگی، ذرات، باکتری و عفونت‌ها جلوگیری می‌کند و مانند یک فیلتر عمل می‌کند تا جنین ایمن باشد. 3) دهانه رحم دختر، در صورت بارداری از رشد جنین در رحم مراقبت می‌کند. 4) هنگام زایمان، با افزایش انقباضات رحم، دهانه رحم باز شده و به تسهیل بارداری کمک می‌کند تا نوزاد متولد شود.
عوامل مؤثر در افزایش خطر ابتلا سرطان دهانه رحم در دختر باکره
غالباً این نوع سرطان، در افرادی که فعالیت جنسی بالایی دارند و شریک جنسی متعددی دارند، بیشتر رخ می‌دهد؛ اما سرطان دهانه رحم در دختر باکره، به ندرت رخ می‌دهد و در افراد مختلف به دلایل مختلف شکل گرفته است. چند نمونه از عواملی که در سرطانی شدن دهانه رحم دختر باکره، مؤثر هستند به شرح زیر است:
علت ابتلا به سرطان دهانه رحم در دختر باکره، در اکثر مواقع، ویروس اچ پی وی است.
ویروس اچ پی وی، یک نوع عفونت ویروسی است که انواع گوناگونی دارد. این ویروس، به دو گروه کم خطر و پرخطر تقسیم می‌شود. نوع کم خطر آن، در اکثر موارد بیماری ایجاد نمی‌کند. اما می‌تواند منجر به بروز زگیل تناسلی بشود؛ در حالی‌که نوع پرخطر آن باعث ایجاد چندین نوع سرطان می‌شود که شایع‌ترین آن سرطان دهانه رحم است.
این ویروس، روش‌های مختلفی را برای ورود به بدن انتخاب می‌کند که شایع‌ترین آن مقاربت جنسی است. این سرطان در دختر باکره‌ای که مقاربت جنسی را تجربه نکرده است، از راه برخورد پوست با پوست، تیغ اصلاح، لیزر و حتی رابطه دهانی و رابطه بدون دخول نیز می‌تواند منتقل شود.
سابقه اختلالات ژنتیکی
اگر در افراد خانواده خود مانند خواهر، مادر یا حتی خاله خود، سابقه بیماری سرطان داشته باشید؛ احتمال دچار شدن شما به این بیماری بیشتر است و در صورتی که اختلال ژنتیکی داشته باشید، ممکن است سرطان دهانه رحم در دختر باکره‌ای کمتر از بیست سال سن دارد نیز دیده شود.
قرص ضد بارداری
استفاده از داروهای ضد بارداری، در دراز مدت باعث افزایش خطر ابتلا به سرطان دهانه رحم می‌شود.
استعمال دخانیات
سیگار، به دلیل داشتن مواد شیمیایی ایجادکننده سرطان، می‌تواند خطر ابتلا به سرطان دختر و زنان را افزایش دهد. مواد شیمیایی موجود در سیگار از طریق ریه وارد بدن شده و به وسیله خون، در سراسر بدن گسترش پیدا می‌کند.
دختران باکره‌ای که سیگار می‌کشند، دو برابر افراد سالم در خطر احتمال ابتلا به سرطان هستند. همچنین، استعمال آن باعث افت سیستم ایمنی بدن می‌شود.
مصرف مشروبات الکلی
نوشیدنی‌های الکلی، حاوی ناسالم‌کننده‌های سرطان‌زا هستند. این نوشیدنی‌ها طی پروسه تخمیر ایجاد شده‌اند.
تغذیه و رژیم ناسالم
تغذیه سالم با افزایش سیستم ایمنی بدن، منجر به از بین بردن اچ پی وی می‌شود. مصرف میوه و سبزیجات، با خاصیت آنتی‌اکسیدانی خود می‌تواند در کاهش خطر ابتلا به سرطان در دختر باکره مؤثر باشد. در نتیجه اگر الگوی غذایی ناسالمی دارید آن را اصلاح کنید.
عدم درمان عفونت‌ها
عفونت‌های قبلی، اگر به خوبی درمان نشوند ممکن است با گذشت زمان به سلول‌های سرطانی تبدیل شده و سرطان ایجاد کنند.
استفاده از داروهای سرکوب‌کننده ایمنی
سیستم ایمنی بدن، در مبارزه با از بین بردن سلول‌های سرطانی نقش مهمی دارد. اما برخی از دختران با مصرف بالای داروهای سرکوب‌کننده سیستم ایمنی، ریسک ابتلا به سرطان را بالا می‌برند.
علائم و انواع روش‌های تشخیص سرطان دهانه رحم در دختر باکره
علائم سرطان دهانه رحم در دختر باکره به شرح زیر است از جمله:
- ♦از بارزترین علائم آن، می‌توان به خون‌ریزی‌های غیر طبیعی اشاره کرد.
- ♦خستگی و ضعف سیستم ایمنی بدن
- ♦پریودهای زودرس
- ♦مشاهده لک در فواصل بین دو چرخه قائدگی می‌تواند علل ابتلا به سرطان دهانه رحم در دختر باکره باشد.
- ♦مشکلات ادراری از جمله: بی‌اختیاری، سوزش، درد ادرار و در مواردی رنگ ادرار می‌تواند تغییر کند.
- ♦ترشحات واژینالی با بوی غیر عادی
- ♦بی اشتهایی یا تغییر وزن ناگهانی، ممکن است از دلایل ابتلا به این بیماری باشد.
- ♦درد استخوان و لگن و پا درد از دیگر علائم سرطان دهانه رحم در دختر باکره محسوب می‌شود.
زمانی که شخص، یکی از علائم ذکر شده را تجربه کرد باید هر چه سریع‌تر برای تشخیص علل آن به پزشک زنان برای معاینه رحمی مراجعه کند و تست پاپ اسمیر را انجام دهد. در این تست، نمونه‌گیری از سلول‌های دهانه رحم دختر انجام می‌شود و با مشاهده سلول‌های نمونه‌برداری شده زیر میکروسکوپ، می‌توان تغییرات اولیه بدخیم سلولی و وجود ویروس را تشخیص داد و درمان فرد را پیش از اینکه سرطان از محدوده اولیه خارج شود آغاز کرد.
همچنین، به دلیل احتمال آسیب به پرده بکارت، هنگام برداشتن نمونه از دیواره دهانه رحم دختر باکره وجود دارد. پزشک می‌تواند به جای تست پاپ اسمیر، از ترشحات واژن دختران برای تشخیص سرطان دهانه رحم در دختر باکره استفاده کند که معمولاً کمتر از این روش استفاده می‌شود.
آزمایش اچ پی وی: در این روش، از سلول‌های دهانه رحم دختر برای تشخیص انواع اچ پی وی استفاده می‌شود؛ زیرا همان‌طور که گفتیم این ویروس خطر ابتلا به سرطان دهانه رحم در دختر باکره را افزایش می‌دهد. پزشک زنان، برای معاینه دقیق می‌تواند از روش‌های دیگری به عنوان مثال، معاینه واژینال، سونوگرافی ترانس واژینال و ام‌آر‌آی از لگن و ... انجام دهد.
بهتر است حتماً با یک پزشک متخصص در مورد انواع روش‌های درمانی صحبت کنید. سرطان دهانه رحم در دختر باکره شرایط متفاوتی در افراد دارد که بر اساس آن تشخیص و درمان صورت می‌گیرد و هرگز خودسرانه در این زمینه تصمیم‌گیری نکنید.
چند مورد از راه‌های درمان سرطان دهانه رحم دختر باکره
- ♦لیزر درمانی
در این روش، به وسیله امواج قدرتمند و متمرکز لیزر، می‌توان سلول‌های سرطانی دهانه رحم دختر را سوزاند.
- ♦هیسترکتومی
هیسترکتومی، در لغت و جوامع پزشکی به معنای برداشت رحم است و بر اساس درجه پیشرفت سرطان، انواع گوناگونی دارد از جمله: هیسترکتومی کامل، جزئی، رادیکال و ... .
- ♦شیمی درمانی
از این روش، به عنوان روش اصلی یا تکمیلی استفاده می‌کنند و داروهای شیمیایی قوی را به صورت تزریق یا خوراکی به بدن بیمار وارد می‌کنند تا سلول‌های سرطانی از بین بروند.
- ♦پرتودرمانی
در این روش، با استفاده از پرتو‌های اشعه ایکس، سلول‌های سرطانی را از بین می‌برند و معمولاً در کنار این روش، شیمی درمانی نیز استفاده می‌شود.
- ♦ایمونوتراپی
در این روش، با افزایش سیستم ایمنی بدن به وسیله دارو در کنار روش‌های درمانی دیگر استفاده می‌شود و در درمان سرطان دهانه رحم در دختر باکره مؤثر است.
- ♦جراحی لگن
اگر سرطان دهانه رحم در دختر باکره، وارد مراحل سخت شود با جراحی غدد لنفی لگن، از پیشرفت بیماری جلوگیری می‌کنند.
- ♦هورمون درمانی
در این روش، با افزایش مقدار هورمون پروژسترون رشد سلول‌های سرطانی متوقف می‌شود.
- ♦بیوپسی مخروطی
بیوپسی مخروطی، یک روش تشخیصی و درمانی سرطان در دختر باکره است که برای برداشتن بافت از دهانه رحم و برای تشخیص سرطانی بودن یا نبودن سلول‌ها استفاده می‌شود.
حذف سلول‌های سرطانی، در این بیماری می‌تواند بدون آسیب به پرده بکارت و بر اساس درجه پیشرفت سرطان حاصل شود. تأکید می‌کنیم، درصورت مشاهده علائم سریعاً به یک پزشک متخصص حاذق مراجعه کنید.
نحوه پیشگیری از سرطان دهانه رحم در دختر باکره
سرطان دهانه رحم دختر و زنان، از جمله سرطان‌هایی است که با مراقبت می‌توان از بروز آن پیشگیری کنیم:
- ♦در صورت داشتن اضافه وزن، بهتر است با تغذیه سالم و ورزش وزن خود را کم کنید.
- ♦واکسیناسیون، می‌تواند خطر ابتلا به سرطان را تا 70 درصد کاهش دهد. پیشنهاد می‌شود دختران از سن 14 سالگی به بعد واکسیناسیون را انجام دهند.
- ♦واکسن گارداسیل، می‌تواند تا حد امکان خطر ابتلا به سرطان دهانه رحم در دختر باکره که علت آن ویروس اچ پی وی است را جلوگیری کند و اثربخشی مطلوب، زمانی است که دوزهای یادآور نیز تزریق شود.
- ♦مشروبات الکلی و دخانیات را حذف کنید و سبک زندگی سالمی را در پیش بگیرید. میوه‌ها و سبزیجات را جایگزین غذاهای فرآوری شده کنید؛ علاوه بر داشتن یک رژیم غذایی سالم از مکمل مولتی ویتامین روزانه استفاده کنید که این کار خطر ابتلا به سرطان دهانه رحم در دختر باکره را کاهش می‌دهد.
- ♦از مقاربت‌های جنسی زودهنگام و مقاربت‌های جنسی مقعدی و دهانی با فرد آلوده به شدت پرهیز کنید.
- ♦آزمایش‌های غربالگری را منظم انجام دهید.
البته دوباره تأکید می‌کنیم؛ این بیماری در دختر باکره احتمال وقوع کمتری دارد اما توصیه ما این است که پیشگیری از این بیماری را جدی بگیرید.
سخن پایانی
دوست عزیز، سرطان دهانه رحم در دختر باکره یک موضوع مهم و حائز اهمیت در حوزه سلامت زنان است که نیاز به آگاهی و پیشگیری دارد. این بیماری، در مقایسه با سرطان دهانه رحم در زنان غیر باکره احتمال بروز کمتری دارد اما همچنان می‌تواند رخ دهد. این سرطان، دهانه رحم را درگیر می‌کند و مانند دیگر سرطان‌ها نوع خوش‌خیم و بدخیم دارد. ویروس اچ‌پی‌وی، یکی از مهم‌ترین عوامل بروز این نوع سرطان است که اگر این بیماری در مراحل زودرس پیشگیری نشود، می‌تواند عواقب جبران‌ناپذیری از جمله ناباروری و حتی مرگ را به همراه داشته باشد. با آگاهی و شناخت صحیح نسبت به علائم این بیماری، واکسیناسیون منظم و مشارکت فعال در رعایت نکات پیشگیری می‌توانید از این تهدید پنهان جلوگیری کنید و تأثیر چشمگیری در کاهش ابتلا به این بیماری داشته باشید. مراقبت و حمایت روانی از افراد مبتلا به این بیماری باعث کاهش اضطراب و تسریع روند درمان می‌شود.