خوراکی های ضد سرطان رحم و سرطان دهانه رحم
اگر برای شما این سؤال پیشآمده که خوراکی های ضد سرطان رحم شامل چه مواردی میشود؟ و یا میخواهید در مورد مواد غذایی ضد سرطان دهانه رحم بیشتر بدانید، با مطالعه این مقاله میتوانید در مورد این خوراکیها به اطلاعات کافی دست پیدا کنید. یکی از مواردی که میتواند نقش پر رنگی در افزایش و یا کاهش خطر ابتلا به سرطان رحم داشته باشد مصرف بعضی غذاهای خاص میباشد. با ما همراه باشید تا در ادامه به بررسی و تأثیرات این خوراکیها بر خطر مبتلایان این بیماری از نظر بهترین پروفسور سرطان رحم در تهران بپردازیم.
آنچه در این مقاله می خوانید:
انواع سرطان رحم
سرطان آندومتر (که بهعنوان سرطان رحم نیز شناخته میشود) و سرطان دهانه رحم (که در اصطلاح پزشکی به آن Cervical Cancer گفته میشود) از جمله شایعترین انواع سرطان زنان در سراسر جهان هستند که سالانه موارد قابلتوجهی از زنان را درگیر میکنند.
بهطورکلی سرطانهای اندومتر را بر اساس آسیبشناسی بافتی میتوان به 2 زیر گروه تقسیم کرد:
شامل کارسینومهای اندومتریوئید و موسینوس است که حدود 80 درصد از موارد سرطانهای آندومتر را به خود اختصاص میدهند. وقوع این سرطانها با قرارگرفتن در معرض سطوح استروژن بالا بهصورت مزمن و طولانیمدت مرتبط هستند.
شامل سرطانهایی هستند که بیشتر در خارج از فضای رحم رشد میکنند و شامل کارسینوم سروزی، کارسینوم سلول شفاف، کارسینوم تمایز نیافته و کارسینوسارکوم میشوند. ابتلا به این دسته از سرطانها با سطوح بالای استروژن ارتباطی ندارد.
اکثر سرطانهای آندومتر رشد کندی دارند و در مراحل اولیه کشف میشوند. نرخ بقای ۵ساله برای مراحل اولیه سرطان آندومتر که فقط درگیری بهصورت موضعی داخل رحم وجود دارد، بیش از 90٪ دارد درحالیکه بقای پنجساله برای مرحله III سرطان آندومتر که بدخیمی در سراسر لگن گسترشیافته است، حدود 45٪ است.
از سوی دیگر تقریباً تمام موارد سرطان دهانه رحم ناشی از عفونت این ناحیه با ویروس پاپیلومای انسانی (HPV) است. عفونت ناشی از این ویروس باعث ایجاد تغییرات غیرطبیعی در سلولهای پوشاننده دهانه رحم میشود که این تغییرات منجر به ایجاد بدخیمی در این ناحیه میشوند.
خوراکی های ضد سرطان رحم: علایم بالینی سرطان رحم
خونریزی غیرطبیعی رحم شایعترین علامت است، اما فرد مبتلا ممکن است علائم دیگری همچون ترشحات غیرطبیعی واژن، کاهش وزن، درد شکم یا لگن، سوزش ادرار، دیسپارونی (احساس درد حین مقاربت جنسی) و یا خونریزی بعد از مقاربت جنسی را نیز تجربه کند. خونریزی رحم در هر خانمی که در دوران یائسگی به سر میبرد باید مورد ارزیابی دقیق قرار گیرد.
مصرف چه غذاهایی بر ریسک ابتلا به سرطان رحم تأثیر میگذارد و خوراکی های ضد سرطان رحم هستند ؟
امروزه صحبت در مورد خوراکی های ضد سرطان رحم بیشتر از قبل بین خانمها صورت میگیرد و پاسخ به این سؤال که «چه غذاهایی برای سرطان رحم مفید است؟» به یک چالش تبدیل شده است. مانند بسیاری از سرطانها، به نظر میرسد خطر مبتلا به سرطانهای رحم با مصرف بیشتر رژیمهای غذایی غربی (محصولات حیوانی، کربوهیدراتهای تصفیهشده) مرتبط باشد.
درحالیکه احتمال مبتلا به سرطانهای رحمی در خانمهایی که از رژیم غذایی سرشار از میوهها، سبزیجات، غلات کامل و حبوبات استفاده میکنند کمتر است. خطر کمتر ابتلا در افرادی که از رژیمهای گیاهی و خوراکیهای ضد کانسر رحم استفاده میکنند ممکن است به دلیل کاهش تحریک ترشح هورمونهای آزاد در گردش خون و یا ناشی از اثر محافظتی ریزمغذیهای موجود در این رژیمهای غذایی باشد.
خوراکی های ضد سرطان رحم
- ♦اجتناب و یا کاهش مصرف گوشت قرمز و چربیهای اشباع شده
ارتباط بین گوشت و سرطان آندومتر هنوز به طور قطعی به اثبات نرسیده است. درحالیکه در برخی مطالعات ارتباط بین افزایش خطر ابتلا به سرطان آندومتر و مصرف گوشت قرمز شناسایی شده است، برخی دیگر از مطالعات چنین رابطهای را منعکس نکردهاند. در مطالعهای که در سوئد انجام شده، رابطه معنیداری بین آهن هِم (که در گوشت قرمز و سفید یافت میشود) و مصرف جگر و سرطان آندومتر کشف شده است.
هم چنین مطالعات اخیر نشان دادهاند که افزایش میزان مصرف چربی به حدی که 10 درصد کالری دریافتی روزانه را تشکیل بدهد، خطر مبتلا به سرطانهای رحم را تا 5 درصد افزایش میدهد، درحالیکه اگر افزایش مصرف چربی اشباع شده به میزان 10 گرم در هر 1000 کیلوکالری در روز باشد، احتمال ابتلا به این سرطانها بسیار بیشتر نیز میشود (حدود 17٪). این نتایج نشاندهنده آن است که تأثیر چربیهای اشباع شده در افزایش خطر ابتلا به سرطان آندومتر بیش از 3 برابر سایر انواع چربی است.
این در حالی است که در تحقیقات قبلی به این نتیجه رسیده بودند که مصرف بیشتر چربی، بهویژه چربیهای اشباع شده، با افزایش خطر مبتلا به سرطان آندومتر به میزان 60 تا 80 درصد مرتبط است.
همانطور که در مطالعات اخیر نشاندادهشده است، مصرف محصولات لبنی نیز ممکن است در افزایش ریسک ایجاد تغییرات بدخیم در سلولهای اندومتر نقش داشته باشند، بهطوریکه در بین خانمهای یائسهای که از هورمون تراپی استفاده نمیکنند، آنهایی که حداقل روزی سه مرتبه از لبنیات در رژیم غذایی خود بهره میبرند نسبت به خانمهایی که حداکثر یک نوبت مصرف لبنیات در طول روز دارند، 40٪ بیشتر در خطر ابتلا به بدخیمیهای رحمی هستند.
برخی شواهد نشان میدهد که ارتباط بین مصرف لبنیات در این افراد و افزایش خطر مبتلا به سرطان رحمی به دلیل تأثیر چربی موجود در محصولات لبنی بر چاقی و در نتیجه بر استروژنهای موجود در گردش خون است.
- ♦افزایش مصرف میوهها، سبزیجات و حبوبات
یکی از خوراکی های ضد سرطان رحم سبزیجات و میوهها هستند. نتایج مطالعات انجام شده حاکی از آن است که مصرف منظم و بهاندازه میوهها و سبزیجات در طول روز علاوه بر حفظ نشاط و شادابی پوست و بهبود عملکرد دستگاه گوارشی بدن میتواند در کاهش خطر ابتلا به سرطان اندومتر و دهانه رحم به میزان 50-60% مؤثر باشد.
در مطالعه دیگری که برای شناسایی خوراکیهای ضد کانسر رحم توسط انجمن سرطان آمریکا و با جمعیت تحت مطالعه بیش از 41000 زن انجام شد، هدف بررسی اثرات محافظتکننده و ضد سرطان رحمی ناشی از مصرف سبزیجات و میوهها در این افراد بود که نتیجه آن کاهش ریسک ابتلا به بدخیمی اندومتر و دهانه رحم در خانمهایی بود علاوه بر اینکه از هورمون تراپی استفاده نکرده بودند، مقادیر کافی میوه و سبزیجات را در رژیم غذایی روزانه خود در نظر گرفته بودند.
سویا نیز یکی از خوراکی های ضد سرطان رحم است. نتایج مطالعات انجام شده نشاندهنده این موضوع هستند که مصرف بالای سویا بهعنوان یکی از خوراکی های ضد سرطان رحم با کاهش خطر ابتلا به سرطان آندومتر به میزان تقریبی 20 درصد همراه است که یکی از دلایلی که باعث این اثر میشود، آن است که سویا تبدیل سایر استروئیدها مانند تستوسترون به استروژن را متوقف میکند و بهعنوان یک مهارکننده آروماتاز (آروماتاز که استروژن سینتتاز یا استروژن سینتاز نیز نامیده میشود، آنزیمی است که مسئول یک مرحله کلیدی در بیوسنتز استروژن است و باعث تبدیل استروئیدها به استروژن میشود.) رفتار میکند.
- ♦پرهیز از مصرف قند و کربوهیدراتهای با شاخص گلیسمی بالا
نتایج بررسیهای انجام شده نشاندهنده این است که خطر مبتلا به سرطان آندومتر در زنانی که نوشیدنیهای شیرین شده با شکر را بیشتر مصرف میکنند، در مقایسه با افرادی که حداقل استفاده از این نوشیدنیها را دارند، به میزان 78 درصد بیشتر است.
در یک مطالعه دیگر که ارتباط بین خطر ابتلا به سرطان اندومتر و مصرف کربوهیدراتهای با شاخص گلیسمی بالا را بررسی میکرد مشخص شد که احتمال ابتلا به سرطان رحم در خانمهایی که از رژیم غذایی با شاخص گلیسمی بالا به مقدار بیشتر استفاده میکنند نسبت به خانمهایی که از کربوهیدراتهای با شاخص گلیسمی پایین استفاده میکنند، به میزان تقریبی 20 درصد بیشتر است. شاخص گلایسمی یا Glycemic Index شاخصی برای اندازهگیری میزان افزایش قند خون به دنبال مصرف برخی مواد غذایی خاص است.
بهطورکلی، مواد غذایی به سه گروه غذاهای با شاخص گلایسمی پایین، متوسط یا بالا تقسیم شده و از مقیاس صفر تا صد گروهبندی میشوند.
یافتههای بررسیهای اخیر نشاندهنده این است که قهوه بهعنوان یکی دیگر از خوراکیهای ضد کانسر رحم میتواند در پیشگیری از این سرطان مؤثر باشد بهطوریکه زنانی که در طول روز به مقدار بیشتری قهوه مصرف میکنند، در مقایسه با زنانی که مقدار قهوه کمتری مصرف میکنند، 20 درصد کمتر در معرض خطر مبتلا به سرطان آندومتر هستند.
هم چنین در تحقیقات اخیر مشخص شده که خانمهای یائسهای که هرگز تحت درمان جایگزینی هورمونی قرار نگرفتهاند و مقدار کافی قهوه در طول روز مصرف میکنند، به میزان 40 درصد کمتر در معرض خطر مبتلا به سرطان اندومتر هستند. این اثرات ممکن است به دلیل توانایی کافئین و سایر متیل گزانتینهای موجود در قهوه برای افزایش گلوبولینهای متصلشونده به هورمون جنسی و نیز افزایش حساسیت سلولها به انسولین باشد.
از دیگر خوراکیهای ضد کانسر رحم میتوان به چای سبز اشاره کرد. در بررسیهای انجام شده مشخص شده است که خانمهایی که از چای سبز به مقدار زیاد استفاده میکنند نسبت به خانمهایی که کمترین مصرف چای سبز را دارند، تقریباً 20 درصد خطر کمتری برای ابتلا به سرطان آندومتر داشتند.
اثر محافظتکننده چای سبز ممکن است به دلیل ارتقاء مرگ سلولهای بدخیم یا توقف چرخه سلولی آنها، افزایش تنظیم گلوتاتیون-S-ترانسفرازها که آنزیمهای غیرفعال کننده مواد سرطانزا هستند و اثرات ضد استروژن باشد که همگی در کاهش خطر مبتلا به سرطان رحم مؤثر هستند.
- ♦قطع و یا کاهش مصرف مشروبات الکلی
مطالعات انجام شده نشان میدهند که یک رابطه مستقیم بین مصرف مشروبات الکلی و افزایش خطر ابتلا به سرطان آندومتر وجود دارد. برایناساس زنانی که بین نصف تا یک واحد از نوشیدنیهای الکلی در روز مصرف میکنند، به میزان 4 تا 7 درصد در معرض خطر مبتلا به بدخیمیهای رحمی قرار دارند، درحالیکه زنانی که 2.5 یا بیش از 2.5 وعده در روز مشروبات الکلی مینوشند، به ترتیب 14 و 25 درصد بیشتر در معرض خطر سرطان اندومتر و دهانه رحم هستند.
این مقایسه نسبت به افرادی که هرگز مشروبات الکلی مصرف نمیکنند و یا کسانی که فقط گهگاه مشروب مینوشند صورتگرفته است.
- ♦سایر توصیههای تغذیهای و اصلاح سبک زندگی
پرهیز از مصرف غذاهای پرانرژی و دارای نمک زیاد (غذاهای سرشار از سدیم) و یا بهحداقلرساندن آنها در وعدههای غذایی یکی دیگر از مواردی است که میتواند در زمینه ابتلا به سرطانهای رحمی اثر محافظتکننده داشته باشد.
داشتن یک رژیم غذایی سرشار از خوراکیهای ضد کانسر رحم از جمله گیاهان به دستیابی به وزن سالم کمک میکند و کیفیت رژیم غذایی بالاتری را در مقایسه با سایر الگوهای غذایی برای شما فراهم میکند. تحقیقات گستردهای انجام شده است که نشان میدهد رژیمهای گیاهی علاوه بر سرطان اندومتر و دهانه رحم، خطر مبتلا به سرطانهای دیگر مانند سرطان سینه، کولورکتال و سرطانهای گوارشی را نیز کاهش میدهند.
هم چنین انجام ورزش منظم و داشتن تحرک کافی در طول روز جهت حفظ وزن مناسب علاوه بر ایجاد ظاهری زیبا و کاهش فشار به مفاصل و ستون فقرات میتواند در کاهش خطر ابتلا به بدخیمی اندومتر و دهانه رحم کمککننده باشد.
رژیم غذایی سرطان دهانه رحم: سایر مواردی که بهعنوان مواد غذایی ضد سرطان دهانه رحم شناخته میشوند.
بیشتر موارد مبتلا به سرطان دهانه رحم در اثر عفونت دهانه رحم با یک ویروس رایج مقاربتی به نام ویروس پاپیلومای انسانی (HPV) ایجاد میشود. عفونت ناشی از این ویروس معمولاً بیضرر است، اما در برخی موارد ممکن است باعث ایجاد سرطان دهانه رحم شود. نتایج مطالعات حاکی از آن است که اگر خانمی به HPV مبتلا شود، داشتن رژیم غذایی شامل خوراکیهای ضد کانسر رحم از جمله یک یا چند وعده از سبزیجات خاص در روز میتواند به بدن او کمک کند تا ویروس را از بین ببرد. سبزیجات موردمطالعه شامل موارد زیر هستند:
- ♦سیبزمینیهای شیرین
- ♦اسفناج
- ♦کلمپیچ و سبزیجات دیگر
- ♦پاپایا
- ♦پرتقال
- ♦فلفل شیرین
- ♦گوجهفرنگی
خلاصه خوراکی های ضد سرطان رحم
تاکنون مطالعات زیادی جهت بررسی اثرات خوراکی های ضد سرطان رحم بر احتمال ایجاد انواع سرطانها از جمله سرطانهای رحمی انجام شده است که نتایج حاصل از آنها نشان میدهد چگونه مصرف خوراکی های ضد سرطان رحم و داشتن رژیم غذایی سالم و کاهش عوامل خطر سرطانها بهخصوص اضافه وزن میتواند بر احتمال ابتلا به سرطان آندومتر تأثیر بگذارد. برخی از یافتههای این تحقیقات عبارتاند از:
- ♦زنان چاق دو تا سه برابر بیشتر در معرض خطر مبتلا به سرطان آندومتر هستند. بهعنوانمثال زنانی که 50 پوند اضافه وزن دارند، 10 برابر بیشتر در معرض ابتلا به سرطان آندومتر هستند.
- ♦مصرف گوشت قرمز و چربیهای اشباع شده و یا کربوهیدراتهای دارای شاخص گلایسمی بالا با افزایش خطر مبتلا به بدخیمیهای آندومتر همراه هستند درحالیکه افزایش مصرف میوهها و سبزیجات، قهوه و چای سبز در کاهش ریسک ابتلا به سرطان رحم مؤثر است.
بنا بر یافتههای مطالعات انجام شده، دستورالعملهای تغذیهای خاصی که بر پایه مصرف خوراکی های ضد سرطان رحم هستند برای افرادی که خود را در خطر بالای ابتلا به سرطان آندومتر و دهانه رحم میبینند توصیه شده است که عبارت است از:
- ♦از مصرف نوشیدنیهای شیرین و کربوهیدراتهای با شاخص گلیسمی بالا که میتوانند خطر مبتلا به سرطان آندومتر را تا 78 درصد افزایش دهند، خودداری کنید و یا مقدار مصرف آنها را کاهش دهید.
- ♦استفاده از قهوه و چای سبز در طول روز را افزایش دهید؛ زیرا اثر محافظتکننده این خوراکی های ضد سرطان رحم در برابر سرطان آندومتر در تحقیقات به اثبات رسیده است.
- ♦برای محافظت در برابر سرطان آندومتر از یک رژیم غذایی پر فیبر که شامل انواع میوهها و سبزیجات تازه باشد، استفاده کنید. هم چنین رژیم غذایی برای سرطان دهانه رحم را در برنامه غذایی خود بگنجانید.
- ♦مصرف مشروبات الکلی را قطع کنید و یا به حداقل برسانید.
سخن پایانی
در این مقاله سعی کردیم اطلاعات جامعی در مورد خوراکی های ضد سرطان رحم رژیم غذایی برای سرطان دهانه رحم به شما ارائه دهیم. در پایان توصیه میشود در صورت وجود علائم مشکوک از جمله خونریزی واژینال غیرطبیعی یا احساس درد قبل، حین و یا بعد از مقاربت جنسی و نگرانی از بابت ابتلا به سرطان اندومتر و یا کسب اطلاعات بیشتر در مورد خوراکی های ضد سرطان رحم با پزشک متخصص زنان مشورت کنید. پزشکان حاذق کلینیک ما میتوانند شما را در این امر به بهترین شکل ممکن راهنمایی کنند.