نویسنده: دکتر الهام هاشمی

تولد یا تراژدی؟ "کیست تخمدان و بارداری همزمان"

آیا " کیست تخمدان و بارداری همزمان" خطرناک است؟  هم‌زمان تصور کنید در اوج شادی بارداری، ناگهان با دردهای غیرقابل‌تحمل و ترس از ناشناخته‌ها مواجه شوید. کیست تخمدان در دوران بارداری یک بمب ساعتی خاموش است که می‌تواند هم جان مادر و هم جنین را تهدید کند! از پارگی ناگهانی و خونریزی‌های خطرناک تا اختلال در رشد جنین عواقب آن را دست‌کم نگیرید.

آیا می‌دانید برخی کیست‌ها بدون علامت پیشروی می‌کنند تا زمانی که دیگر دیر شده است؟ این مقاله شما را با کابوس واقعی هم‌زیستی کیست و بارداری آشنا می‌کند. هشدار می‌دهیم: بی‌توجهی به این موضوع، بازی با مرز زندگی و مرگ است! ما در این مقاله با مشورت بهترین دکتر زنان برای کیست تخمدان در تهران توضیح می‌دهیم که آیا بارداری باوجود کیست تخمدان ممکن است یا خیر؟

کیست تخمدان و بارداری همزمان

آنچه در ادامه میخوانید:

 

در کیست تخمدان و بارداری همزمان کیست در کجا تشکیل می‌شود؟

وجود کیست در دستگاه تناسلی زنان امری شایع و معمول است. وجود کیست ناحیه تخمدان یکی از مراحل کامل‌کننده چرخه ماهیانه باروری است و اگر وجود نداشته باشد تخمک به‌راحتی به بخش اصلی رحم نمی‌رسد. بسیاری از کیست‌ها بی‌ضرر هستند و بدون درد و خونریزی بعد از مدتی از بین می‌روند و خطری را به وجود نمی‌آورند.

برهم‌خوردن تعادل هورمونی در بدن زنان  باعث می‌شود تا این مرحله طبیعی چرخه ماهیانه باروری به امری مشکل‌زا تبدیل شود و حتی خطرات و صدمات جبران‌ناپذیری در موارد بسیار نادر به همراه داشته باشد.  اگر کیست در موقع مناسب و در خدمت آزادشدن تخمک به وجود بیاید مشکلی به همراه ندارد.

اما تولید بی‌رویه و نابجا و نا به هنگام کیست مشکلات زیادی را به وجود می‌آورد که باعث کاهش کیفیت باروری و حتی ناباروری می‌شود. ما در این مطلب بر آنیم که به شما درباره کیست‌های تخمدان و هم‌زمان دوران بارداری اطلاعات بدهیم. اگر شما زنی در سن باروری هستید و هر ماهه چرخه ماهیانه خون‌ریزی شما کامل انجام می‌شود به یاد داشته باشید که هر ماه امکان تولید کیست ناحیه تخمدان و هم‌زمان دوران بارداری وجود دارد.

کیست‌های تخمدان که تشکیل می‌شوند دو دسته‌اند. دسته‌ای در داخل تخمدان رشد می‌کنند و دسته‌ای خارج از آن و روی تخمدان. یکی از دلایل اصلی تشکیل کیست‌های تخمدان مراحل و اندام شرکت‌کننده در تخمک‌گذاری است. «فولیکولی» که تخمک در آن قرار دارد بعد از رهاکردن تخمک در داخل رحم باقی می‌ماند و به توده‌ای موسوم به جسم زرد تبدیل می‌شود.

این فولیکول‌ها تحت تاثیر هورمون‌ها دوباره به چرخه باروری بعدی می‌پیوندند. اما برخی از آنها کوچک نمی‌شوند و کیست لونتال را تشکیل می‌دهند. «سیستادنوما» از جمله کیست‌های بیرونی است و روی سطح تخمدان تشکیل می‌شود. این مسئله در کیست ناحیه تخمدان و هم‌زمان دوران بارداری هم اتفاق می‌افتد.

برای مراقبت از خودتان در مقابل کیست‌های تخمدان و هم‌زمان دوران بارداری لازم است به چند نکته توجه کنید: 

در کیست ناحیه تخمدان و هم‌زمان دوران بارداری اولین نکته اندازه کیست است. در بیشتر موارد کیست‌هایی که در تخمدان و رحم به وجود می‌آیند اندازه کوچکی دارند‌. برای مثال در سندروم تخمدان پلی کیستیک ( pcos) فرد مبتلا ماهیانه از رویش تعداد بسیار زیادی کیست‌های بسیار ریز و گلوله مانند که در کنار هم توده‌ای را به وجود می‌آورند رنج می‌برد.

این گلوله‌ها در بیشتر موارد از دانه‌های حبوبات یا مروارید بزرگ‌تر نمی‌شوند ولی تعدادشان زیاد است. تولید بی‌رویه این گلوله‌ها و کیست‌ها در سندروم تخمدان پلی کیستیک بر می‌گردد به میزان هورمون آندروژن در بدن فرد مبتلا به این اختلال. هر چه میزان این هورمون بیشتر باشد کیست‌ها هم در دسته‌های بزرگ‌تری تولید می‌شوند. اما همان‌گونه که اشاره شد اندازه‌هایشان بسیار کوچک است.

دسته بعدی کیست‌ها، کیست‌هایی زیر ۵ سانتی‌متر هستند. رویش این این‌گونه از کیست‌های تخمدان و هم‌زمان دوران بارداری هم مشکل جدی به‌حساب نمی‌آید. اما دسته آخر کیست‌هایی هستند که به‌مرور بزرگ‌تر می‌شوند و اندازه آنها تا دوبرابر هم می‌رسد و ۱۰ تا ۱۲ سانتی‌متر و حتی بیشتر هم رشد می‌کنند.

این کیست‌های تخمدان امکان دارد که با درد همراه شوند و بهتر است که متخصص زنان و زایمان با استفاده از دستگاه سونوگرافی آنها را بررسی کند و در صورت لزوم آنها را از بین ببرد یا با جراحی بیرون کشیده شوند.  وجود این کیست‌های تخمدان بزرگ عوارض جانبی و خطراتی مانند بارداری خارج از رحم به همراه دارند. اگر برای برداشتن کیست ناحیه تخمدان در بارداری لازم به عمل جراحی باشد این عمل بهتر است در هفته ۱۴ انجام گیرد.

متخصص باید کمترین راه دخالت را در نظر بگیرد. عمل جراحی بیشتر در مورد کیست‌های جسم زرد توصیه می‌شود و بهتر است به‌صورت لاپاراسکوپی باشد. البته در استفاده از لاپاراسکوپی هم می‌بایست دقت کرد و در اواخر بارداری یا در مورد کیست‌های بزرگ بااحتیاط  این کار  را کرد.

با این توضیحات هنوز برای بسیاری این سؤال وجود دارد که ایا باوجود کیست تخمدان احتمال بارداری هست؟

آیا با کیست تخمدان بارداری هم‌زمان امکان‌پذیر است؟

علت به‌وجودآمدن کیست‌های تخمدان در بارداری دلایل مختلفی دارد. بااین‌حال برای بسیاری همچنان این سؤال وجود دارد که آیا با کیست ناحیه تخمدان احتمال بارداری هم وجود دارد؟

اگر کیست در ناحیه تخمدان دارید و هم‌زمان برنامه دارید هم حاملگی چه باید بکنید؟ در چنین مواقعی اگر پزشک متخصص زنان برای شما تشخیص داد که کیست‌های شما کیست‌های عملکردی هستند جای نگرانی زیادی وجود ندارد.

این‌گونه کیست‌ها  معمولاً نیازی به درمان ندارند و طی مدتی مثلاً چندماهه ناپدید می‌شوند. البته اگر این کیست‌ها بزرگ شوند در مواردی نادر مستعد سرطانی شدن هم هستند. در این حالت عمل جراحی و برداشتن آنها ضروری به نظر می‌رسد.

همچنین احتمال اینکه این عمل جراحی به تخمدان‌ها آسیب وارد شود بسیار زیاد است. بسیاری از زنان برای اینکه باروری خود را حفظ کنند از راه انجماد، تخمک خود را نگهداری می‌کنند. این یکی از مهم‌ترین موضوعاتی است که در باره کیست تخمدان و بارداری همزمان باید بدانید.

پزشکان متخصص زنان معمولاً به‌جای درمان مستقیم کیست‌های ناشی از «اندومتریوز» یا «پلی‌کیستیک» به روشی جایگزین عمل می‌کنند و ناباروری حاصل از این دو اختلال را درمان می‌کنند. درمان در این حالت بستگی زیادی به وضعیت باروری شما و سابقه شریک زندگی شما دارد.

اما در صورت ابتلا به کیست و کاهش باروری نباید امید خود را برای فرزندآوری و  حاملگی از دست بدهید. لقاح مصنوعی(AI) و لقاح آزمایشگاهی (IVF) روش‌هایی موفق و رایج و کارا برای درمان ناباروری هستند. بنابراین نگرانی برای کیست‌های تخمدان و هم‌زمان دوران بارداری نگرانی به جایی نیست.

کیست‌های پلی‌کیستیک به دلیل مشکلات متابولیسمی و تنظیم نبودن هورمون پدید می‌آیند. در برخی موارد وقتی بدن یک زن هورمون به‌اندازه ندارد و توانایی تخمک‌گذاری ندارد در نتیجه فقط کیست‌های کوچکی روی تخمدان ظاهر می‌شود. تعداد زیاد این کیست‌ها با میزان هورمون آندروژن در بدن فرد رابطه مستقیم دارد. زنانی که به این اختلال دچار هستند قاعدگی نامنظم و اضافه‌وزن دارند.

همچنین آکنه و جوش می‌زنند و احتمال حاملگی‌شان بسیار پایین است. اگر کیست‌ها به‌موقع درمان شوند شانس بارداری بالا می‌رود. پایین نگه‌داشتن سطح انسولین خون هم در بالابردن احتمال  باردارشدن بسیار موثر است. پس بهتر است وزن خود را کاهش دهید تا انسولین پایین‌تری داشته باشید.

در ادامه برای دانستن اطلاعات بیشتر درباره کیست ناحیه تخمدان و هم‌زمان دوران بارداری با ما همراه باشید.

مسئلة بعدی در مورد مراقبت از کیست در ناحیه تخمدان برمی‌گردد به سن کیست. به‌طورکلی کیست‌های تخمدان که تا قبل از ۱۲ هفتگی بارداری تشکیل می‌شوند  اهمیت زیادی دارند. سن کیست‌ها را در بازه‌های زمانی سه هفته به سه هفته می‌سنجند. یعنی کیستی که در سه هفته اول بارداری به وجود آمده است با کیستی که در سه هفته سوم بارداری روییده است فرق دارد.

آیا کدام کیست و بارداری خارج از رحم و ناباروری به همراه دارد؟

از دیگر سؤال‌های رایج در زمینه کیست‌های تخمدان و هم‌زمان دوران بارداری و چالش‌های پیشروی آن یکی هم این است که آیا کیست‌ها ممکن است مسئله باروری زنان را تحت تاثیر قرار دهند؟

از بین کیست‌های تخمدان، کیست‌هایی که به دلیل بیماری «اندومتریوز» تولید می‌شوند از همه خطرناک‌تر هستند و عوارض بیشتری هم دارند که باعث ناباروری می‌شوند. در بیماری اندومتریوز بخش‌هایی از رحم و دیواره آن به‌صورت بیش از اندازه و خارج از قاعده رشد می‌کند و گسترش می‌یابد. در برخی موارد بخش‌های رشد کرده خود را به لوله‌های فالوپ می‌رسانند.

می‌دانیم که هر ماهه هم‌زمان با چرخه قاعدگی دیواره رحم می‌ریزد و دیواره تازه‌ای می‌روید. وقتی دیواره رحم فرومی‌ریزد به همراه آن خون و بافت هم جابه‌جا می‌شود. ازآنجایی‌که در بیماری اندومتریوز رحم نابجا و بیش از اندازه گسترش‌یافته است این امکان وجود دارد که هنگام ریزش دیواره رحم بافت و خون‌ریزش پیدا کند اما خارج نشود و در بدن فرد بماند.

در نتیجه خون و بافت لخته شده، توده‌هایی سیاه‌رنگ را به وجود می‌آورند که امکان عفونت در آنها بالاست. به دلیل رنگ تیره این کیست‌ها و توده‌ها به آنها کیست شکلاتی گفته می‌شود. حالا سؤال اینجاست که آیا کیست‌های شکلاتی تخمدان در بارداری موثر است یا خیر؟

 کیست‌های شکلاتی ناشی از بیماری اندومتریوز امکان دارد در بخش‌های گوناگون رحم و لوله‌های فالوپ شکل بگیرند. این توده‌ها و کیست‌های شکلاتی باعث ناباروری می‌شوند و رهاشدن تخمک و روند تخمک‌گذاری را با مشکل همراه می‌کنند.

دلیل اینکه کیست‌های ناشی از اندومتریوز باعث ناباروری می‌شوند چندان شناخته شده نیست. اما بعضی از متخصصان ناباروری معتقدند کیست‌هایی که به این دلیل تولید می‌شوند محیط رحم را ملتهب و ذخایر تخمدان‌ها را کم می‌کنند. در کیست ناحیه تخمدان و هم‌زمان دوران بارداری هم این نوع از کیست امکان رویت دارند.

در مطالعه‌ای در کشور هند انجام شده است مشخص شد در این کشور حدود ۲۵ میلیون زن دچار اندومتریوز هستند. کیست‌های ناشی از اندومتریوز به چهار دسته طبقه‌بندی می‌شوند.

 دسته‌های یک و دو را با دارو درمان می‌کنند و مشکل ناباروری را می‌شود به‌راحتی حل کرد. اما در دسته‌های ۳ و ۴ احتیاج به دخالت جراح وجود دارد و درمان ناباروری با عمل جراحی به دست می‌آید. همیشه متخصص باید دقت کند که کیست چه اختلالی در روند بارداری ایجاد می‌کند و متناسب با آن مشکل را برطرف کند.

 اگر به دنبال جستجوی عبارت کیست تخمدان و بارداری همزمان به این مقاله رسیده‌اید، با ما همراه باشید. کیست‌های شکلاتی باقیمانده خون و بافت دفع نشده هستند و که چسبناک‌اند و کار تخمدان‌ها را مختل می‌کنند. احساس درد هنگام پاره شدن کیست شکلاتی موضوعی شایع است و در سمتی از بدن احساس می‌شود که کیست شکلاتی آن طرف بوده است.

کیست‌های شکلاتی معمولاً بزرگ هستند و وجود آنها باعث می‌شود تا مسائل گوارشی برای فرد مبتلا رخ بدهد. این کیست‌ها  حرکات روده را دردناک می‌کنند و فرد امکان دارد هنگام رابطه جنسی احساس درد داشته باشد. برای درمان کیست شکلاتی پزشک متخصص اندازه آن را زیر نظر می‌گیرد.

درصورتی‌که کیست خیلی بزرگ باشد یا عادت ماهیانه دردناک باشد یا بارداری را به خطر انداخته باشد دستور به عمل جراحی می‌دهد. درمان کیست شکلاتی شانس باردارشدن را افزایش می‌دهد.

وجود کیست‌های عملکردی نشان‌دهنده این است که عملکرد منجر به بارداری در بدن شما در حال انجام‌یافتن است. این کیست ناحیه تخمدان و هم‌زمان دوران بارداری برای شما مشکلی ایجاد نخواهد کرد. کیست‌های عملکردی به‌صورت طبیعی در چرخه قاعدگی تولید می‌شوند و فولیکول‌هایی حاوی موادی زردرنگ هستند.

به جز این نوع از کیست، کیست‌های سیستادنوما و درمویید، هم بر باروری شما تأثیری ندارند. سیستادنوما بر روی تخمدان شکل می‌گیرد و به‌احتمال زیاد درمان نیاز دارد اما تأثیری بر روی باروری ندارد.

کیست تخمدان و بارداری هم‌زمان خارج از رحم

وجود کیست تخمدان و بارداری همزمان امری شایع است. به‌ویژه امروزه که فناوری تشخیصی و دستگاه سونوگرافی وجود دارد به‌راحتی می‌شود وجود کیست را تشخیص داد. کیست‌ها در بیشتر موارد به‌مرور ناپدید می‌شوند و خطری برای بارداری ندارند. اگر این کیست‌ها در تمام مدت بارداری وجود داشته باشند و رشد کنند امکان اینکه وضعیت پیچیده بشود وجود دارد. 

کیست‌های تخمدان در بارداری خوش‌خیم هستند و کیست‌های تخمدان و هم‌زمان دوران بارداری در حالت بدخیم بسیار به‌ندرت دیده شده است. اما حاملگی داخل رحمی باوجود کیست در ناحیه تخمدان در زنان  بسیار نادر است. کیست‌های تخمدان احتمال حاملگی خارج از رحم را بالا می‌برند.

حاملگی‌های خارج از رحم در ۹۰ درصد موارد در لوله‌های فالوپ رخ می‌دهد. گذشت زمان  و افزایش و تکثیر سلول‌های نطفه باعث می‌شود تا لوله فالوپ ورم کند و ترم آن خطرناک است و احتمال دارد لوله پاره شود و خونریزی کند. حاملگی خارج از رحم و در آن اولیه هم بسیار نادر است. تنها سه درصد حاملگی این سرنوشت را دارند.

یکی دیگر از چالش‌های در این زمینه کیست‌های تخمدان در بارداری و لکه بینی است. دیدن لکه خون که نشانه خون‌ریزی است در هفته‌های اول حاملگی امری نگران‌کننده نیست. طبیعی است که به دلیل هورمون‌های بارداری کانال واژن  و دهانه رحم و رحم شما تغییر کرده باشد. در اوایل بارداری خون‌رسانی در این مناطق بیشتر است و احتمال خونریزی هم وجود دارد.

به‌طورکلی اگر خون در حد چند لکه روی لباس زیر خود دیدید باید به لانه‌گزینی و احتمال باردار بودن شک کنید. همان‌گونه که اشاره شد در هفته‌های اولیه بارداری تا ۱۲ هفتگی احتمال دیده‌شدن لکه‌های خون وجود دارد. اگر هم‌زمان با دیدن لکه‌های خون یا قبل از یا بعد از آن احساس گرفتگی عضلات و کمردرد داشتید باید به مثبت‌بودن بارداری  شک کنید.

رنگ خون ناشی از لانه‌گزینی و بارداری معمولاً متفاوت‌تر از خونریزی‌های عادت ماهیانه است و می‌شود از این راه تا حدی تشخیص داد که چه اتفاقی افتاده است. حجم و مقدار خونریزی ماهیانه و غلظت و بافت خون هم در لکه بینی و خونریزی ماهیانه تعیین‌کننده است.

اما این امکان وجود دارد که خونریزی تا چند روز ادامه پیدا کند. شاید این خونریزی به دلیل کیست‌های تخمدان و هم‌زمان دوران بارداری رشد کرده و پاره شده است. خونریزی به دلیل حاملگی خارج از رحم هم امکان دارد. در اینجا بد نیست کمی درباره کیست‌های و بارداری خارج از رحم هم توضیح دهیم.

 البته همان‌طور که گفته شد زمان خونریزی بسیار تعیین‌کننده است. خونریزی شدید همراه با سرگیجه و یا خونریزی تنها و گرفتگی و درد در دوران حاملگی جای نگرانی دارد و باید بلافاصله به مرکز درمانی مراجعه کنید. متخصصان برای تشخیص بهتر علت خونریزی معمولاً برای بیمار سونوگرافی از راه واژن (ترانس واژینال) تجویز می‌کنند.

سخن پایانی

اگر بیشتر از یک سال است که برای باردارشدن تلاش می‌کنید و تست حاملگی شما منفی است زمان آن فرارسیده که برای درمان دلیل ناباروری خودتان دست بکار شوید و در اولین قدم سطح هورمون‌های خودتان را بررسی کنید. اگر در این زمینه به کمک، مشاوره و خدمات پزشکی نیاز داشتید می‌توانید از خدمات ما استفاده کنید. همچنین ما به شما اطلاعات کافی درباره کیست تخمدان و بارداری همزمان خواهیم داد.

به یاد داشته باشید کیست تخمدان در بارداری ناشی از اندومتریوز و تخمدان پلی کیستیک تنها دلایل ناباروری نیستند و همه چیز به کیست در ناحیه تخمدان مربوط نمی‌شود. 

هشدار! اگر باردار هستید و کیست در ناحیه تخمدان دارید، جنین شما در خطر است! پارگی کیست، سقط‌جنین یا زایمان زودرس هر لحظه ممکن است فاجعه رخ دهد! دردهای ناگهانی، خونریزی یا فشار در لگن؟ اینها نشانه‌های اضطراری هستند! زمان در حال اتمام است؛ هر دقیقه تأخیر می‌تواند به قیمت جان فرزندتان تمام شود! کلینیک تخصصی ما با تجهیزات پیشرفته و متخصصان مجرب آماده نجات شماست. همین حالا تماس بگیرید! منتظر فاجعه نمانید اقدام کنید قبل از آنکه دیر شود!