زمان انجام تست پاپ اسمیر، 21 تا 65 سالگی در این بازه سنی آزمایش هر سه سال یک مرتبه انجام شود
آزمایش غربالگری پاپ یک آزمایش تشخیصی مهم است که بانوان می بایست انجام آن را جدی بگیرند. این تکنیک یکی از بهترین روش های تشخیص بیماری سرطان دهانه رحم بوده و انجام آن خصوصا در یک بازه زمانی مشخص شده توسط پزشکان، ضرورت می یابد. تحقیقات نشان داده اند که سرطان رحم چهارمین دلیل شایع مرگ در میان زنان می باشد. از این رو تیم تحریریه ما تصمیم دارد تا در ادامه مقاله به بیان زمان انجام تست پاپ اسمیر و اهمیت پاپ اسمير بپردازد.
آزمایش غربالگری پاپ نمونه ای از روش های غربالگری که امروزه پزشکان انجام آن را در همه کشورهای پیشرفته الزامی می دانند. نتیجه غربالگری پاپ می تواند، سلول های غیرطبیعی دهانه رحم و همچنین بسیاری از بیماری های مقاربتی را نمایان سازد. سوالی که برای بانوان ایجاد می شود، این است که این تست چگونه انجام می شود؟ لذا قبل از این که به بیان زمان انجام تست پاپ اسمیر بپردازیم، لازم است تا مختصرا نحوه انجام این تست را شرح دهیم.
در زمان انجام غربالگری پاپ اساسا سه هدف غربالگری، تشخیص و پیشگیری دنبال می شود. به طور معمول انجام غربالگری پاپ در مدت کوتاهی صورت می گیرد. به صورتی که پزشک متخصص ابتدا با استفاده از ابزار ویژه ای به نام اسپکولوم دهانه رحم را باز کرده و سپس نمونه برداری را آغاز می کند. فرآیند نمونه برداری با استفاده از یک برس یا کاردک کوچک انجام می گردد و تعدادی از سلول های جداره رحم از آن جدا می شود. در این مرحله نمونه با استفاده از دو روش مورد بررسی قرار می گیرد.
روش اول که روش قدیمی و رایج آن محسوب می شود، قرار دادن نمونه بر روی لام و سپس مشاهده کردن آن با دستگاه کولپوسکوپ می باشد. روش دوم نسبت به روش اول ارجحیت داشته و دقت بالاتری دارد. در این روش نمونه به طور مستقیم مورد مشاهده قرار نمی گیرد. به عبارت دیگر نمونه ابتدا در یک محلول قرار داده شده و سپس ارزیابی می گردد. در این حالت، اثر عوامل مداخله گری همچون بافت های دیگر، موکوس و خون نیز بررسی می شود. در طی این روش احتمال تجمع سلول ها و همپوشانی آن ها بر روی یکدیگر از بین می رود و مشاهده با وضوح بهتری صورت می گیرد. شیوه مذکور تحت عنوان تست پاپ تین پرپ معرفی می شود.
تجربه افراد در این زمینه نشان داده است که در زمان انجام تست پاپ اسمیر درد بسیار جزئی احسااس می گردد و معمولا از آستانه تحمل افراد خارج نمی باشد. نمونه برداری در زمان انجام غربالگری پاپ اکثرا چند دقیقه زمان می برد که طی آن افراد بایستی آرامش خود را حفظ کرده و عضلات خود را منقبض نکنند. پزشک در برخی موارد تصمیم می گیرد که از داروی بی حسی استفاده کند. این امر معمولا زمانی اتفاق می افتد که فرد نگران درد ناشی از تست بوده و یا بنا به وجود التهاب در رحم، دیواره آن به درد حساس تر باشد.
یکی از پرسش های رایج بانوان و دختران جوان من باب زمان انجام تست پاپ اسمیر می باشد. بازه زمان انجام تست پاپ اسمیر از 21 تا 65 سالگی می باشد. به این صورت که افراد می بایست در این بازه سنی غربالگری پاپ را هر سه سال یک مرتبه انجام دهند. توجه داشته باشید که گاهی زمان انجام غربالگری پاپ بسته به نظر پزشک تغییر می کند. به بیان دیگر عوامل مختلفی ممکن است، در تعیین دقیق زمان انجام تست پاپ اسمیر تاثیرگذار باشند. بازه زمانی که در قسمت فوق ذکر شد، برای اکثر زنان با شرایط نرمال صادق است. مواردی که در قسمت پایین به آن اشاره می کنیم، شرایطی هستند که باعث تغییر در زمان انجام غربالگری پاپ می شوند.
♦ زمان انجام تست پاپ اسمیر در زنانی که دارای سابق سوء مصرف مواد مخدر و الکل می باشند، ممکن است از بازه 21 تا 65 سالگی تجاوز کرده و تا سنین بالاتر ادامه پیدا کند چرا که مصرف سیگار و مواد مخدر احتمال بروز سرطان رحم را افزایش می دهد.
♦ افرادی که به لحاظ جنسی زندگی فعال می باشند، بایستی غربالگری پاپ را زودتر شروع کرده و تا سنین بالا بسته به نظر پزشک ادامه دهند زیرا این دسته از افراد بیشتر از سایرین در معرض بیماری های مقاربتی قرار دارند.
♦ بانوانی که مبتلا به ویروس HIV هستند نیز بایستی بیش از بقیه افراد، به زمان انجام غربالگری پاپ که توسط پزشک تعیین شده است، دقت نمایند.
♦ زنانی که به دلیل پیونداعضا، مصرف داروهای دارای کورتون یا شیمی درمانی دارای سیستم ایمنی ضعیفی هستند، می بایست آزمایش غربالگری پاپ را در فواصل زمانی کوتاهتری تکرار کنند.
♦ افرادی که طی دوران جنینی در معرض داروی دی ای اس بوده اند نیز در معرض سرطان رحم قرار دارند و انجام آزمایش غربالگری پاپ برای آن ها ضروری است. (داروی DES جهت درمان سرطان سینه کاربرد دارد و زنان در دوران حاملگی مجاز به استفاده از آن نیستند چرا که آسیب شدیدی به جنین وارد می کند.)
♦ افرادی که در معرض ویروس HPV قرار گرفته اند می بایست بدون معطلی به انجام تست بپردازند. این دسته از افراد معمولا کسانی هستند که به دلیل داشتن رابطه با شریک جنسی آلوده به ویروس، مشکوک به بیماری هستند.
♦ گروهی از افراد نیز وجود دارند که اخیرا به انجام تست پرداخته اند ولی می بایست مجددا آن را تکرار کنند. حتی اگر نتیجه در آخرین دوره منفی باشد. کسانی که به طور ناگهانی دچار کاهش وزن می شوند، ترشحات غیرعادی دارند، در فواصل بین عادت ماهیانه خود خونریزی دارند و همچنین افرادی در هنگام دفع و یا رابطه جنسی درد شدیدی احساس می کنند.
در زمان انجام تست پاپ اسمیر می بایست یک سری شرایط فراهم باشد. به طور معمول شرایط لازم برای انجام غربالگری پاپ، توسط پزشک و یا مسئولین کلینیک به مراجع گفته می شود. ما نیز تلاش کردیم تا در این بخش به برخی از نکات مهم اشاره کنیم. رعایت نکردن این نکات ممکن است سبب ایجاد یک نتیجه کاذب گردد. از این رو توصیه می شود، قبل از مراجعه برای انجام غربالگری پاپ موارد ذیل را جدی بگیرید.
♦ فاصله زمان انجام غربالگری پاپ از تست قبلی بایستی حداقل دو ماه باشد.
♦ دو روز قبل از زمان انجام تست پاپ اسمیر از اسفنج های ضدبارداری و تامپون استفاده نفرمایید.
♦ حداقل دو روز قبل از زمان انجام غربالگری پاپ از داشتن رابطه جنسی خودداری نمایید.
♦ چند روز پیش زمان انجام تست پاپ اسمیر از دوش واژینال یا شستشوی درون واژن با آب و مواد ضدعفونی کننده بپرهیزید.
♦ قبل از انجام تست سابقه مصرف داروی خود را با پزشک در میان بگذارید و مصرف ژل و کرم ناحیه واژن را متوقف نمایید.
♦ افراد در زمان انجام غربالگری پاپ نباید دارای خونریزی فعال باشند، لذا معمولا آزمایش پاپ اسمیر در زمان پریودی انجام نمی شود.
♦ در صورتی که به بیماری های التهابی واژن مبتلا شده اید، زمان انجام تست پاپ اسمیر را تا اتمام دوره بهبودی به تاخیر بیاندازید.
♦ انجام آزمایش غربالگری پاپ با مشورت پزشک متخصص زنان، در 3 ماه نخست بارداری مانعی ندارد.
♦ انجام تست دو ماه پس از زایمان امکان پذیر است.
♦ زمان انجام تست پاپ اسمیر بهتر است، بین روزهای دوازده تا هجدهم سیکل قاعدگی بانوان باشد.
یکی از اقداماتی که معمولا در زمان انجام غربالگری پاپ قبل از نمونه گیری انجام می شود، معاینه لگن می باشد که در طی آن پزشک به معاینه بصری و دستی نواحی تناسلی زن می پردازد. پزشکان توصیه می کنند که بانوان این تست را به تنهایی سالیانه حداقل یک بار انجام دهند. یکی از مزیت هایی که این معاینه دارد، قابل انجام بودن آن در دوران بارداری است که این موضوع می تواند، فرد را از سلامت خود و جنین مطمئن سازد.
در معاینه لگن اندام های خارجی، رحم، مقعد، لوله فالوپ و تخمدان مورد ارزیابی قرار می گیرند. پزشک برای این کار از دست و ابزارهای مخصوص کمک می گیرد و به وجود هر عامل غیرعادی پی می برد. معاینه لگن برای بانوان حامله، افراد مبتلا به عفونت، افرادی با سابقه خانوادگی سرطان تخمدان و سرطان رحم بسیار ضروری می باشد.
در نتیجه این معاینه بسیاری های بیماری های مقاربتی و وجود بافت های اضافی و غیرطبیعی تشخیص داده می شوند و در صورت نیاز فرد برای درمان یا انجام سایر تست های تشخیصی مانند آزمایش خون، آزمایش غربالگری پاپ، سونوگرافی و... ارجاع داده می شود.
آیا تست پاپ در دختران با وجود پرده بکارت قابل انجام است؟ حتما تا کنون به پاسخ این سوال رسیده اید. با این حال مختصرا آن را بررسی می نماییم. همانطور که در قسمت های فوق گفته شد، آزمایش غربالگری پاپ با وارد کردن ابزاری به نام اسپکولوم به درون واژن انجام شده و سپس نموه برداری از نواحی داخلی صورت می گیرد. لذا می توان نتیجه گرفت که آزمایش غربالگری پاپ در دختران به پرده بکارت آسیب می رساند.
در صورتی که بنا به نظر پزشک متخصص انجام آزمایش غربالگری پاپ ضروری باشد، افراد می توانند تست را نزد یک پزشک مجرب، با حداقل آسیب انجام دهند اما به طور معمول و در مواقع نرمال آزمایش خون، معاینه خارجی لگن، سونوگرافی و تست ترشحات واژن برای دختران باکره انجام می شود. در این تست، از ترشحات واژن نمونه گیری شده آن را برای بررسی به آزمایشگاه منتقل می کنند. دقت این تست به اندازه آزمایش غربالگری پاپ نمی باشد ولی با این حال، بسیاری از اختلالات به کمک آن قابل تشخیص هستند.
غالبا در زمان انجام تست پاپ اسمیر مشکل خطرناکی برای افراد ایجاد نمی شود که البته میزان مهارت پزشک در انجام فرآیند تست در این موضوع بی تاثیر نیست. لازم است ذکر کنیم که مقدار کمی خونریزی بعد از آزمایش غربالگری پاپ کاملا طبیعی بوده و جای هیچ گونه استرس و نگرانی ندارد. خونریزی به دلیل خراشی است که در طی جدا کردن سلول ها از ناحیه ایجاد می شود. این خونریزی بسیار خفیف یا لکه بینی، پس از دو تا سه روز برطرف می گردد.
در صورتی که خونریزی شدت پیدا کرد و یا بعد از سه روز ادامه یافت، افراد می بایست جهت متوقف کردن آن به پزشک مراجعه کنند. پزشک پس از آنالیز دقیق و در نظر گرفتن همه جوانب، خونریزی را با استفاده از تجویز دارو درمان می کند. خونریزی شدید بعد از آزمایش پاپ اسمیر می تواند بنا به دلایل زیر رخ دهد.
آسیب پذیری دهانه رحم
خونریزی و آسیب شدید به جداره رحم به ندرت ناشی از خطای پزشک می باشد و غالبا به دلیل حساسیت رحم و آسیب پذیری آن است. این حالت در بانوان سرویکس شکننده نامیده می شود. ضعف رحم گاهی به موازات ایجاد اختلال در عروق، بیماری های عفونی و مقاربتی ایجاد می شوند.
بارداری
یانوان باردار در زمان انجام غربالگری پاپ، با حونریزی بیشتری مواجه می شوند که به دلیل تحریک پذیری رحم در این دوران است. میزان این خونریزی با سن مادر رابطه مستقیمی دارد. به صورتی که هر چقدر مادر حامله سن بالاتری داشته باشد خونریزی بیشتر است. توجه داشته باشید که خونریزی به معنی آسیب به جنین و سقط آن نیست اما با این وجود چنانچه در دوران بارداری مجبور به انجام تست شدید، تحت نظر یک پزشک متخصص باتجربه قرار بگیرید.
قاعدگی
رحم بانوان در هنگام نزدیک شدن به دوران قاعدگی بسیار پرخون شده و آسیب پذیر می باشد. لذا خونریزی بعد از آزمایش پاپ اسمیر می توان به این دلیل باشد. از همین جهت پزشکان آزمایش پاپ اسمیر را معمولا در روز 12 تا 18 سیکل پریودی انجام می دهند. ناگفته نماند که خونریزی ناشی از قاعدگی بعد از آزمایش پاپ اسمیر خطرناک نمی باشد.
فعالیت سنگین بعد از تست
ادامه پیدا کردن خونریزی می تواند به علت ورزش، داشتن رابطه جنسی و یا هر فعالیت فشارزای دیگری باشد. به همین دلیل توصیه می شود که مدتی بعد از آزمایش پاپ اسمیر، جهت جلوگیری از تشدید خونریزی و ایجاد عفونت از اعمال مذکور بپرهیزید.
وجود بیماری
بروز خونریزی بعد از آزمایش پاپ اسمیر گاهی می تواند نشانه هایی از وجود بیماری در رحم را زودتر از آماده شدن نتیجه آزمایش نشان دهد. به همین دلیل پزشکان بعد از خونریزی، وضعیت بیمار را دقیقا بررسی کرده و به درمان می پردازند. زمانی که رحم فردی دارای سلول های غیرطبیعی و التهاب ناشی از عفونت باشد، حجم خونریزی زیاد بوده و ممکن است، تا چند روز ادامه پیدا کند.
در این بخش قصد داریم تا به یکی دیگر سوالات رایج افراد پاسخ دهیم. سوال این است که آیا آزمایش پاپ اسمیر در زمان پریودی انجام می شود؟ غالبا پزشکان انجام آزمایش پاپ اسمیر در زمان پریودی را توصیه نمی کنند. چرا که این تست به حساسیت بالایی نیاز دارد و هر گونه عامل مزاحم در زمان انجام تست پاپ اسمیر می تواند، نتیجه را تحت تاثیر قرار دهد. PH رحم در دوران عادت ماهیانه بانوان تغییر کرده و این موضوع می تواند، منجر به ایجاد یک نتیجه کاذب گردد. همچنین پریود بودن باعث می شود که میزان خونریزی در زمان انجام تست پاپ اسمیر افزایش پیدا کند. لازم به ذکر است، در مواقعی که پزشک به تشخیص سریع احتیاج داشته و میزان خونریزی کم باشد، زمان انجام تست پاپ اسمیر به تاخیر نمی افتد. به طور کلی اگر در شرایط نرمال قرار دارید، می بایست از انجام آزمایش پاپ اسمیر در زمان پریودی اجتناب کنید.
به طور معمول نتیجه حاصل از آزمایش غربالگری پاپ یک تا سه هفته بعد از آزمایش آماده می شود. البته این موضوع بسته به کار آزمایشگاه و اورژانسی بودن وضعیت بیمار بستگی دارد، لذا بهتر است که در زمان انجام غربالگری پاپ، در مورد تاریخ آماده شدن نتایج سوال کنید. افراد می بایست پس از آماده شدن نتایج، نزد یک پزشک متخصص بروند تا وی نتایج را بررسی نماید. به طور کلی نتیجه آزمایش غربالگری پاپ، مثبت و یا منفی می باشد.
بسیاری از افراد تصور می کنند که مثبت بودن نتیجه آزمایش غربالگری پاپ صرفا به معنی وجود سلول های سرطانی می باشد. در حالی که این عقیده کاملا غلط است. همانطور که پیش از این اشاره کردیم، نتیجه آزمایش غربالگری پاپ علاوه بر سرطان دهانه رحم، وجود بسیاری از بیماری های دیگر را تشخیص می دهد. توصیه می شود که برای خواندن نتایج و قضاوت در مورد نوع بیماری حتما به پزشک متخصص مراجعه کرده و در صورت نیاز جهت درمان اقدام نمایید.
در صورتی که نتیجه منفی باشد، می توان دریافت که هیچ نوع سلول غیرطبیعی در رحم وجود نداشته و خوشبختانه فرد سالم می باشد اما نتیجه مثبت می تواند، ناشی از مسائل مختلفی باشد که در قسمت زیر به برخی این ها اشاره می کنیم.
♦ سلول های غیرطبیعی غیرسرطانی؛ گاهی در نتیجه آزمایش غربالگری پاپ سلول هایی مشاهده می شوند که تنها کمی متفاوت با سایر قسمت های بافت رحم هستند. وجود این سلول ها همیشه به معنای بروز سرطان نیست اما می بایست بیشتر بررسی شوند. این سلول های غیرعادی می توانند نشانه از بروز بیماری زیگیل تناسلی و یا سایر اختلالات عفونی باشند. ناگفته نماند، سلول های سنگفرشی تعبیه شده در دهانه رحم که بسیار نازم و مسطح می باشند گاهی به شکل سلول های غیرعادی دیده می شوند. به این معنا که نتیجه کاذب ایجاد شده است.
♦ ضایعات داخلی اپی تلیال؛ این اصطلاح عموما هنگامی استفاده می شود که سلول های پیش سرطانی در نتیجه آزمایش غربالگری پاپ رویت شوند. به این صورت که سلول های مشاهده شده به طور کامل معیارهای سرطانی بودن را برآورده نمی نماید. با این حال این سلول ها به سلول های سرطانی شبیه بوده و مستعد تبدیل شدن به آن ها دارند.
♦ سلول های آدنوکارسینوما؛ در صورتی که نتیجه آزمایش مبنی بر وجود سلول های آدنوکارسینوما باشد، پزشک بروز سرطان را تشخیص می دهد و درمان را آغاز می نماید.
هزینه تست پاپ اسمیر با توجه به مرکزی که فرد به آن مراجعه نموده متغیر می باشد، لذا ما در این بخش نمی توانیم به تعرفه ثابتی برای هزینه تست پاپ اسمیر اشاره کنیم. به طور کلی می توان گفت که هزینه تست پاپ اسمیر بسیار بالا نیست و تقریبا اکثر افراد توان پرداخت آن را دارند. ناگفته نماند که اهمیت انجام آزمایش غربالگری پاپ بسیار بیشتر از در نظر گرفتن هزینه تست پاپ اسمیر آن است، چرا که افراد می توانند با پرداخت هزینه پایین از بروز بیماری های خطرناک و پرداخت هزینه های بالای درمان و به خطر افتادن سلامت خود پیشگیری نمایند.
نکته قابل ذکر این است که شرکت های بیمه همه یا بخشی از هزینه تست پاپ اسمیر را تقبل می کنند که این موضوع می تواند کمک کننده باشد. در آخر اشاره می کنیم که در زمان انجام تست پاپ اسمیر به دولتی یا خصوصی بودن مرکز توجه کنید. مراکز دولتی هزینه پایین تری دریافت کرده و گاهی نیز تست را به صورت رایگان انجام می دهند.
تست پاپ اسمیر در منزل، یکی از خدمات ویژه ای است که برخی مراکز در اختیار بانوان قرار داده اند. اخیرا این پرسش برای افراد ایجاد شده است که آیا واقعا انجام تست پاپ اسمیر در منزل امکان پذیر است؟ در پاسخ به این سوال می بایست اشاره کنیم که نمونه گیری در زمان انجام تست پاپ اسمیر به تجهزیات ویژه کلینیکی احتیاج ندارد و به راحتی قابل حمل می باشد. به صورتی که افراد قادر هستند با ثبت درخواست اینترنتی از مراکز معتبر، به انجام تست پاپ اسمیر در منزل بپردازند. سپس کارشناس مامایی ماهری به منزل افراد آمده و در طی چند دقیقه تست پاپ اسمیر در منزل را انجام می دهد. نتیجه آزمایش غربالگری پاپ در اسرع وقت به صورت آنلاین در اختیار بانوان قرار می گیرد.
پیش از نیز اشاره کردیم که همه بانوان می بایست در بازه زمان انجام غربالگری پاپ (21 تا 65 سال) باید هر سه سال یک بار جهت انجام آزمایش غربالگری پاپ اقدام نمایند. افراد زیر سن 21 سال را به طور معمول دختران تشکیل می دهند که تحقیقات نشان داده است، میزان ابتلا به سرطان دهانه رحم در آن ها نسبت به سایر افراد کمتر است. توجه داشته باشید که احتمال بروز بیماری در بانوان زیر 21 سال نیز وجود دارد و در صورت نظر پزشک ممکن است، انجام آزمایش غربالگری پاپ ضرورت یابد.
در رابطه با بانوان بالای سن 65 سال، می بایست اشاره کنیم، در صورتی که نتیجه تست های قبلی فرد، سالم باشند، می تواند انجام آزمایش غربالگری پاپ را از سن 65 سال به بعد، موقف نماید. توجه داشته باشید که گاهی پزشک حتی با این وجود انجام آزمایش را ضروری می داند که این می تواند به دلیل دارا بودن فعالیت جنسی زیاد باشد. به طور کلی نظر پزشک در تصمیم برای انجام ندادن تست مهم است.
گروه دیگری از افراد وجود دارند که تحت جراحی هیسترکتومی همه یا بخشی از رحم آن را برداشته شده است. عمل هیسترکتومی جزئی یا کامل برای درمان سرطان، دردهای مزمن و... انجام می شود. معمولا در صورتی که همه رحم فرد با هدف حذف غدد سرطانی برداشته شده باشد دیگر نیازی به انجام آزمایش پاپ اسمیر وجود ندارد اما زمانی که پزشک جهت برداشتن قسمتی از رحم به دلیل اختلالات پیش سرطانی اقدام می کند، ممکن است ادامه دادن آزمایش پاپ اسمیر الزامی باشد.
همانطور که در مطال فوق مطالعه کردید، انجام آزمایش پاپ اسمیر در بانوان از اهمیت به سزایی برخوردار است. یکی از مهمترین مسائلی که باعث شده است، مرگ بر اثر سرطان دهان رحم در طی چند سال اخیر کاهش پیدا کند، استفاده از آزمایش پاپ اسمیر می باشد. آزمایش پاپ اسمیر این امکان را برای افراد را فراهم می کند تا در صورت مبتلا بودن به بیماری های تناسلی، فرصت بیشتری برای درمان داشته باشند و از تشدید بیماری و به خطر افتادن سلامت خود جلوگیری نمایند. بنابراین انجام آزمایش غربالگری پاپ برای همه بانوان در بازه زمانی معین ضروری می باشد. امیدواریم پس از مطالعه مقاله حاضر به اهمیت زمان انجام تست پاپ اسمیر پی برده باشید.