سرطان رحم چه نشانه هایی دارد ؟ شمارش ثانیه‌ها برای حیات!
سرطان رحم چه نشانه هایی دارد؟ این یکی از شایع‌ترین سؤالات خانم‌های بالای ۶۵ سالی است که به این بیماری مبتلا شدهاند. درحالی‌که آگاهی و شناسایی زودرس این بیماری و انجام اقدامات درمانی لازم می‌تواند منجر به بهبودی بیمار شود، چنانچه بیماری گسترش پیدا کند و در مراحل اولیه تشخیص داده نشود، می‌تواند با آسیب جدی و حتی خطر مرگ بیمار همراه باشد. ازاین‌جهت پاسخ به این پرسش که علل و نشانه سرطان رحم چیست؟ در صورت مشاهده چنین علایمی با مراجعه هر چه سریع‌تر به بهترین پروفسور سرطان رحم در تهران جهت درمان و پیشگیری از عوارض این بیماری اقدام کنیم، بسیار حایز اهمیت می‌باشد.
آنچه در این مقاله می خوانید:
سرطان رحم چه نشانه هایی دارد؟
برای‌آنکه بتوانیم متوجه کانسر رحم شویم ابتدا باید بفهمیم سرطان رحم چه نشانه هایی دارد؟ تشخیص این علایم اولین گام در شناسایی و درمان کانسر رحم می‌باشد. به‌طورکلی علائم کانسر رحم عموماً در زنان سنین بین ۵۰ تا ۶۰ سال و در دوران یائسگی بروز پیدا می‌کند. بااین‌وجود گاهی اوقات در سنین پایین‌تر نیز شاهد علائم کانسر رحم هستیم. برخی از این علائم عبارت‌اند از:
- ♦خونریزی شدید در ناحیه تناسلی و واژن در دوران یائسگی
- ♦خونریزی‌های شدید میان دو دوره‌ی قاعدگی و پریودی‌های سنگین‌تر از حالت طبیعی
- ♦ترشحات غیرطبیعی گاه همراه با خون یا ترشحات آبکی.
- ♦رابطه جنسی دردناک
- ♦درد شدید در ناحیه شكم گاهی یا زیر شکم
- ♦درد در نواحی لگن و پشت و عضلات پاها،
- ♦حالت تهوع و استفراغ
- ♦خستگی شدید روزانه
- ♦اختلالات دستگاه ادراری
- ♦کاهش اشتها
- ♦کاهش شدید وزن به طور غیرقابل‌کنترل
چنانچه فردی دچار این علایم باشد باتوجه‌به شانس بالای کانسر رحم و همچنین اهمیت کانسر رحم از جهت درمان زودرس می‌بایست دراسرع‌وقت به پزشک متخصص مراجعه نماید تا علت علائم مشخص شود. این علائم می‌تواند در یک بیماری هایپر پیازی اندومتر ساده مثل پولیپ مشاهده شود و یا شامل سرطان اندومتر یا سرطان سارکوم باشد؛ بنابراین دقت و شناسایی اینکه سرطان رحم چه نشانه هایی دارد جهت درمان بسیار حائز اهمیت است.
انواع خوش‌خیم و بدخیم سرطان رحم چه نشانه هایی دارد؟
به‌طورکلی زمانی که در مورد کانسر رحم صحبت میشود، منظور نوعی از کانسر رحم بنام سرطان اندومتر است. اندومتر رحم شامل ساختار سلولی داخلی رحم می‌باشد که در واقع نوعی بافت پوششی است. در این بیماری افزایش بی‌رویه یا هایپرپلازی سلول‌های بافت پوششی به طور شدید و بی‌وقفه منجر به ایجاد سرطان اندومتر می‌گردد. بااین‌وجود نوع بدخیمی از سرطان رحم تحت عنوان سارکوم رحم وجود دارد که با درگیری لایه عضلانی رحم همراه است.
اطلاق واژه بدخیم و خوش‌خیم به کانسر رحم تماماً وابسته به این است که کانسر رحم در چه مرحله و چه زمانی تشخیص داده شود. همان‌طور که پیش‌تر گفته شد، چنانچه کانسر رحم در مراحل اولیه و سال‌های اول تشخیص داده شود، امکان درمان و ادامه زندگی برای بیمار بالا و در حدود ۸۰ درصد گزارش شده است.
درحالی‌که در صورت شناسایی کانسر رحم چه فرم خوش‌خیم یا به‌اصطلاح سرطان اندومتر چه فرم بدخیم یا سارکوم، در مراحل پیشرفته بیمار با احتمال بالای ۹۰ درصد فوت خواهد شد. برای همین دانستن این امر که کانسر رحم چهنشانه‌هاییی دارد، برای شناسایی زودرس آن و درمان بیمار امری حیاتی می‌باشد. تفاوت چندان خاصی بین علایم سرطان اندومتر و سرطان سارکوم وجود ندارد.
مشخصاً باتوجه‌به درگیری بافت پوششی در سرطان اندومتر علائمی مانند خونریزی‌های شدید بین دو دوره قاعدگی و پریودی‌های طولانی‌تر و علائم مرتبط با اختلالات هورمونی در سرطان اندومتر بیشتر مشاهده می‌شوند درحالی‌که سرطان سارکوم به دلیل درگیری ناحیه عضلانی بیشتر با علائم فشاردهنده به اندام‌های و بافت‌های پیرامون مانند، اختلالات دستگاه ادراری همراه است.
روش‌های تشخیص و درمانی کانسر رحم
حال که می‌دانیم سرطان رحم چه نشانه هایی دارد، علاوه بر دقت به علایم بالینی بیمار می‌توان از روش‌های آزمایشگاهی و تصویربرداری نیز برای تشخیص سرطان استفاده کرد. برخی از این روش‌ها که می‌توانند به پزشک در تشخیص علل کانسر رحم کمک کنند روش‌هایی می‌باشند که در زیر به تفضیل در مورد آنها توضیح می‌دهیم.
- ♦معاینات لگنی ناحیه پرینه و تناسلی
در این روش تشخیص پزشک متخصص در ابتدا زمانی را به بررسی بخش خارجی دستگاه تناسلی زن اختصاص می‌دهد، یکی از رایج‌ترین روش‌های معاینه دوانگشتی می‌باشد که در این روش معاینه کنده دو انگشت یکی از دستان خود را وارد ناحیه واژن کرده و با دست غیرغالب بر ناحیه شرمگاهی یا زیر شکم فشار می‌آورد تا رحم و تخمدان‌ها را حس کنند و با لمس خود از سلامت نسبی آنها و یا وجود هر گونه ضایع و توده مطلع شود.
این تست یکی از روش‌های شایع شناسایی زودرس سرطان دهانه رحم می‌باشد. در این روش پزشک با استفاده از وسیله‌ای بنام اسپکولوم واژن را باز می‌کند تا دهانه رحم مشخص شود سپس با استفاده از یک سوآپ چوبی وسیله‌ای مشابه چوب بستنی از دهانه رحم و سطوح داخلی در داخل رحم نمونه بافتی تهیه می‌کند. در این روش تقریباً تمامی تغییرات بافتی واژن، دهانه ورودی رحم و بخشی از داخل رحم قابل‌تشخیص و شناسایی است.
- ♦استفاده از روش‌های تصویربرداری مستقیم
در این روش پزشک متخصص با استفاده از وسیله‌ای بنام هیستروسکوپ که لوله‌ای باریک و انعطاف‌پذیر جهت مشاهده مستقیم می‌باشد داخل رحم مشاهده یا اصطلاحاً هیستروسکوپی می‌کند. این وسیله از طریق واژن وارده شده سپس با عبور از دهانه رحم وارد رحم میشود. لنز و منبع نوری که دارد امکان مشاهده داخل رحم را به‌راحتی فراهم می‌کند.
- ♦روش‌های تصویربرداری غیرمستقیم
شامل روش‌هایی مثل استفاده از امواج الترا سوند مثل سونوگرافی یا سایر روش‌های تصویربرداری از جمله سی‌تی‌اسکن و MRI. این روش‌ها مشاهده هر گونه بافت غیرطبیعی و توده در داخل رحم را به پزشک می‌دهد. در روش سونوگرافی که شایع‌ترین روش تصویربرداری غیرمستقیم می‌باشد پزشک برای‌آنکه متوجه شود علت کانسر رحم چیست و علت پیدایش علایم را پیدا کند از یک وسیله به‌اصطلاح پروب استفاده می‌کند که با قرارگرفتن بر روی شکم تصویری در نمایشگر برای نشان می‌دهد که با تفسیر این تصویر که شامل سایه‌ها بافت‌های مختلف می‌باشد می‌تواند به وجود هر گونه توده پی ببرد.
روش دیگر گرفتن نمونه بافتی از داخل رحم و تفسیر آن از جهت اختلالات احتمالی بافتی می‌باشد. در این روش که به دو روش سرپایی یا تحت بیهوشی انجام می‌گردد به‌وسیله یک نیدل بافتی از داخل رحم جدا میشود و سپس از جهت اختلالات بافتی در آزمایشگاه مورد بررسی قرار می‌گیرد. این روش دقت بسیار بالایی دارد و دقیق‌تر از سایر روش‌ها باعث میشود پزشک تشخیص دهد که علت سرطان اندومتر چیست و حتی در چه مرحله‌ای قرار دارد.
پس از تشخیص احتمالی سرطان پزشک متخصص بیمار را به متخصص آکلوژیست خاص که تخصص او تشخیص و درمان بیماران سرطانی است ارجاع می دهد.
همان‌طور که گفته شد بیماری سرطان اندومتر مراحلی دارد که در مراحل ابتدایی آن قابل‌درمان می‌باشد و در مراحل پایانی با خطر مرگ بالا همراه است؛ لذا گرچه بدون شک بسیار مهم است که پزشک بداند کانسر رحم چهنشانه‌هاییی دارد تا متوجه وجود آن گردد، اما دانستن مراحل سرطان اندومتر در روشی که پزشک برای درمان انتخاب می‌کند بدون شک نقش حیایتی خواهد داشت.
مراحل کانسر رحم
مراحل کانسر رحم شامل موارد ذیل است:
پایین‌ترین مرحله سرطان اندومتر می‌باشد که در آن تنها اندام سرطان اندومتر درگیر شده است و خبری از درگیری سایر علایم وجود ندارد.
زمانی که بیماری به این مرحله رسیده است. سرطان به کلیه بافت‌های رحم و دهانه رحم نیز دست‌اندازی کرده است، بااین‌حال کماکان در خارج از رحم درگیری مشاهده نمی‌شود
در این مرحله خارج از رحم و دهانه رحم هم دچار تغییرات سرطانی می‌شوند، این مرحله خود به سه زیر گروه زیر تقسیم می‌گردد:
لایه‌های خارجی رحم و بخش‌های دیگر دستگاه تناسلی یعنی لوله‌های فالوپ، تخمدان‌ها درگیر سرطان شدهاند.
در این مرحله، واژن نیز درگیر شده است.
شامل درگیرشدن گره‌های لنفاوی موجود در ناحیه لگن می‌باشد.
مرحله پایانی سرطان می‌باشد در این شرایط بیماری بسیار پیشرفت کرده است، بخش‌های خارج از لگن نیز درگیر شدهاند که به طور معمول شاهد درگیری اندام‌هایی مثل بخش‌هایی از روده، شکم، مثانه و یا گره‌های لنفاوی نیز هستیم.
روش‌های درمان کانسر رحم
حال که فهمیدیم سرطان رحم چه نشانه هایی دارد و با روش‌های تشخیص مختلف سرطان اندومتر از معاینه لگنی تا آزمایش پاپ اسمیر آشنا شدیم نوبت آن است تا با روش‌های مختلف درمانی از جمله: جراحی، رادیوتراپی، شیمی‌درمانی و هورمون تراپی آشنا شویم.
جراحی و خارج‌سازی رحم، یک از کارهایی است که ممکن است برای درمان کانسر اندومتر فارغ از آنکه علت کانسر اندومتر چیست توصیه شود. در این تکنیک از جراحی که به هیستروسکوپی، معروف است، علاوه بر رحم، ضمائم آن یعنی لوله‌های فالوپ و تخمدان‌ها نیز برداشته از بدن خارج می‌گردد. نکته بسیار مهم به‌ویژه برای زنانی که شاید بعدها قصد بارداری داشته باشند این است که پس از انجام عمل هیسترکتومی دیگر شرایط و امکان بارداری وجود نخواهد داشت؛ لذا بسیار مهم است که با پزشک متخصص در مورد روش‌های احتمالی و مختلف درمان پیش از هر تصمیمی مشورت کرد.
در زمان جراحی، پزشک صرفاً رحم را خارج نمی‌کند؛ بلکه به بررسی نواحی پیرامون رحم نیز می‌پردازد تا در صورت هرگونه تغییر و شواهدی از متاستاز و یا پخش‌شدگی توده اقدام لازم را انجام دهد.
یکی از روش‌های درمانی استفاده از اشعه‌های یونسزان به‌عنوان‌مثال اشعه ایکس برای نابودی و تخریب بافت سرطانی مب شاد که به آن رادیوتراپی گفته میشود. گاهی پس از انجام عمل جراحی برای کاهش احتمال عود و تخریب بافت سرطانی باقی‌مانده که به روش جراحی قابل حذف نبوده است رادیوتراپی توصیه میشود. همچنین رادیوتراپی برای آن گروه از بیمارانی که به دلایل مختلف، قادر به انجام عمل جراحی می‌باشند، گزینه بسیار مناسبی می‌باشد.
هورمون‌درمانی، یکی دیگر از روش‌های درمانی می‌باشد که با مصرف داروهای خاصی همراه است که منجر به افزایش مقدار هورمون‌ها در خون و اندام‌ها می‌شوند، و به دو صورت می‌باشد:
مصرف داروهای شیمیایی که باعث افزایش مقادیر هورمون پروژسترون در بدن فرد بیمار می‌شوند که مانع از رشد و همانندسازی سلول‌های سرطانی می‌گردند.
مصرف داروهایی که منجر به کم‌شدن سطوح هورمون استروژن در خون و اندام‌ها می‌شوند، و سلول‌های سرطانی در مقابله با این داروها از نابود می‌گردند.
شیمی‌درمانی، نوعی روش درمانی است که در آن، سلول‌های سرطانی با استفاده از مواد شیمیایی از بین می‌روند. ممکن است این مواد به‌صورت خوراکی مثلاً قرص و یا از طریق تزریق وارد خون شوند. این شیوه عمد تا مراحل پیشرفته کانسر اندومتر که بهضا با درگیری سایر ارگان‌های خارج لگی همراه است و یا این که سرطان مجدد بازگشت داشته، توصیه می‌گردد.
مثمرثمر بودن درمان سرطان رحم چه نشانه هایی دارد؟
پیش‌تر در مورد اینکه سرطان رحم چه نشانه هایی دارد توضیح داده شد. از طرف دیگر مسیرهای تشخیصی و درمان‌های مختلف پیش رو مشخص گشت.
حال این سؤال مطرح میشود که چگونه متوجه شویم بیمار مبتلا به کانسر اندومتر به درمان پاسخ داده است؟ به‌طورکلی مثمرثمر واقع‌شدن درمان کانسر اندومتر خود را با رفع علائم و نشانههایی کانسر اندومتر بروز می‌دهند، به این صورت که در بیمار مبتلا به کانسر اندومتر علائمی از قبیل: خونریزی‌های شدید در ناحیه تناسلی، خونریزی در بین دو دوره قاعدگی و پریودی‌های سنگین‌تر از حالت نرمال و نیز ترشحات غیرطبیعی خونی و آبکی، رابطه جنسی دردناک، درد شدید در ناحیه شکم و لگن، حالت تهوع استفراغ، خستگی شدید و مشکلات.
دستگاه ادراری و کاهش اشتها که تا قبل از درمان کانسر اندومتر وجود داشت بلافاصله پس از درمان کانسر اندومتر برطرف میشود. بااین‌وجود به طور معمول پس از طی مسیر طولانی که از تشخیص علل کانسر اندومتر شروع شده و به درمان سرطان ختم گشته است، لازم است بیمار هر ۳ تا ۶ ماه یک‌بار، و یک سال بعد از درمان توسط پزشک متخصص زنان ویزیت شود. با انجام این اقدامات که شامل معاینات لگنی و تست پاپ اسمیر، و سایر غربالگری‌های لازم می‌باشد می‌توان از بازگشت مجدد کانسر اندومتر جلوگیری نمود.
چنانچه هر گونه علامت و نشانه‌ای از عود کانسر اندومتر مشاهده گردد، کلیه روش‌هایی که پیش‌تر برای تشخیص بیماری گفته شد مجدد می‌بایست صورت پذیرد. بدون شک چنانچه آزمایشات نرمال باشد و تغییری دال بر سرطان مشاهده نشود، دیگر نیازی به انجام معاینات بیشتر نخواهد بود.
بااین‌حال برخی اقدامات لازم است پس از درمان نیز رعایت شوند تا از عود مجدد سرطان جلوگیری گردد، برخی از این اقدامات عبارت‌اند از:
- ♦تغییر سبک زندگی شامل رزیم غذایی کم‌کالری و کم‌چربی، استفاده از فیبر زیاد و ورزش روزانه
- ♦کاهش مصرف الکل و ترک هر گونه ماده مخدر اعتیاد زا
- ♦اختصاص بخشی از روز برای فعالیت بدنی
- ♦کنترل وزن و کاهش وزن در صورت چاق بودن
سخن پایانی
در این مقاله در مورد اینکه سرطان رحم چه نشانه هایی دارد و علائم کانسر اندومتر در نوع بدخیم و خوش‌خیم آن یعنی سرطان اندومتر رحم وسارکوم رحم چگونه است، روش تشخیص و درمان به‌صورت مختصر گفته شد. اینکه کانسر اندومتر شایع‌ترین سرطان در زنان در کشورهای توسعه‌یافته می‌باشد. ازاین‌رو دانستن این نکته که سرطان رحم چه نشانههایی دارد می‌تواند به تشخیص این سرطان کمک شایانی کند.
از طرفی کانسر اندومتر در مراحل ابتدایی یک سرطان قابل‌درمان می‌باشد. درحالی‌که در مراحل انتهایی احتمال پاسخ به درمان در بیماران به‌شدت کاهش می‌یابد و احتمال مرگ بیمار متناسب با مدت‌زمان تأخیر تشخیص و درمان افزایش می‌یابد. ازاین‌رو اینکه بدانیم نشانه سرطان رحم چیست و سپس دانستن مراحل مختلف کانسر اندومتر برای انتخاب نوع درمان حائز اهمیت می‌باشد.
همان‌طور که در این مقاله گفته شد بسیار مهم است که در صورت مشاهده هر یک از نشانههایی سرطان رحم به‌سرعت به پزشک متخصص مراجعه نموده تا معاینه و آزمایشات لازم بر روی بیمار صورت پذیرد و در صورت تشخیص کانسر اندومتر درمان بیماری فوراً شروع شود.