کیست تخمدان و ریزش مو: هر آنچه باید بدانید

آیا کیست تخمدان باعث ریزش مو میشود؟ این سؤال ذهن بسیاری از زنانی را درگیر کرده که هم‌زمان با بروز اختلالات قاعدگی، با ریزش شدید و غیرعادی مو مواجه می‌شوند. پاسخ این سؤال در پیوند میان هورمون‌ها و سلامت فولیکول‌های مو نهفته است.

کیست‌های تخمدان، به‌ویژه انواعی که با اختلالات هورمونی مانند سندرم تخمدان پلی‌کیستیک همراه‌اند، می‌توانند توازن هورمونی بدن را به هم بزنند. افزایش آندروژن‌ها (هورمون‌های مردانه) یکی از دلایل اصلی ریزش موی زنانه با الگوی مردانه است.

نگرانی اصلی این است که بسیاری از زنان بدون آگاهی از علت اصلی این تغییر ظاهری، به دنبال درمان‌های سطحی می‌روند و منبع مشکل را نادیده می‌گیرند. در این مقاله، با راهنمایی بهترین دکتر زنان برای کیست تخمدان در تهران به بررسی این ارتباط پنهان و خطرناک می‌پردازیم و راهکارهای علمی برای رفع مشکل را بررسی خواهیم کرد.

آنچه درادامه میخوانید:

آیا کیست تخمدان باعث ریزش مو میشود یا می‌توان آن را مهار کرد؟

تخمدان‌ها عضوی از سیستم تولید مثل در زنان می‌باشند و هر خانم دارای یک تخمدان چپ و یک تخمدان راست که به شکل بیضی بوده و اندازه تقریبی آ‌ن‌ها ۴ سانتی‌متر است، هستند. تخمدان‌ها در ناحیه تناسلی دو وظیفه اصلی دارند، اولین مورد مربوط به تولید هورمون‌ها و دومین مورد مربوط به تخمک گذاری است که عمل تخمک گذاری از سن بلوغ تا یائسگی به خاطر باروری انجام می‌شود. همچنین دو هورمون پروژسترون و استروژن توسط تخمدان‌ها تولید می‌شوند و به آن‌ها هورمون‌های زنانه می‌گویند که علاوه بر باروری موجب ایجاد تفاوت‌های جسمانی و رفتاری میان مردم و زنان می‌گردد.

 

زمانی‌ که در این تخمدان‌ها به دلایل گوناگون از جمله تولید مثل غیر طبیعی سلولی، اختلالات هورمونی، عوامل ژنتیکی، آسیب‌های فیزیکی، داروهای هورمونی، انواع کیست رشد کنند، قطعا مشکلات زیادی را از جمله ریزش مو به وجود خواهند آورد. برخی بر این باورند که کیست تخمدان ارتباطی با ریزش مو ندارد که این یک باور غلط است. پزشکان می‌گویند بروز کیست تخمدان می‌تواند با عوارض و علائم متعددی همراه باشد که ریزش موها یکی از اصلی‌ترین علامت‌ها است. بنابراین در پاسخ به این سوال که آیا ریزش مو در اثر کیست تخمدان واقعیت دارد یا خیر،در جواب باید بگوییم که پاسخ مثبت است و خوشبختانه می‌توان با تکنیک‌های مختلف درمانی این مشکل را مهار کرد.

 

سوال دومی که همواره در میان بیمارانی که از وجود کیست تخمدان در اندام تناسلی خود ناراحت هستند رخ می‌دهد این است که به چه دلیل کیست تخمدان باعث ریزش مو می‌شود. برای پاسخ به این سوال نیز باید بگوییم کیست‌های تخمدان بر روی استروژن و پروژسترون تاثیر بسیار زیادی می‌گذارند که این تغییرات هورمونی اثرات جانبی منفی به وجود می‌آورد. یکی از این‌ اثرات منفی این است که مقاومت ریشه موها را کم کرده و ریزش موی شدید را به وجود می‌آورد. همچنین بالا رفتن هورمون آندروژن موجب تغییر زیادی در فاز رشد مو خواهد شد که همین مسئله نیز سبب ریزش مو خواهد شد.

 

آیا ریزش مو در اثر کیست تخمدان واقعیت دارد و چه عوارض دیگری دارد؟

کیست تخمدان معمولا در اوایل رشد خود عوارضی برای فرد به وجود نمی‌آورند و در برخی موارد که رشد کیست‌ها افزایش می‌یابد به احتمال خیلی زیاد علائم منفی دیگری را علاوه بر ریزش مو در شما ظاهر می‌کند و در صورت مشاهده باید معاینه پزشکی انجام شود. از علائم احتمالی می‌توان مواردی زیر را مثال زد که عبارتند از:

• خونریزی واژینال یا هر گونه مشکل مرتبط با چرخه قاعدگی مانند بی‌نظمی یا درد شدید همراه با آن، اما این علائم لزوماً نشان دهنده کیست تخمدان نیستند.
• نفخ شکم و احساس سنگینی.
• تغییر در نحوه رشد سینه‌ها و موهای بدن.
• بروز مشکلات روده‌ای.
• ایجاد مشکل در سیستم مثانه مانند احساس نیاز مکرر به ادرار کردن یا مشکل در تخلیه کامل مثانه.
• احساس درد در ناحیه لگن.
• احساس درد و ورم در شکم.
• در موارد معدود در باردار شدن با مشکل مواجه خواهید شد و گاهی نیز وجود کیست تخمدان بر باروری تاثیر نمی‌گذارد.
• درد همراه با حالت تهوع و استفراغ در صورت پیچ خوردگی تخمدان.
• درد هنگام مقاربت.
• ظاهر شدن جوش‌های قرمز در چانه و پیشانی.
• در مواقع حاد، احساس ضعف همراه با سرگیجه شدید که همراه با تب و لرز است.

 

تشخیص این‌که آیا ریزش مو در اثر کیست تخمدان حقیقت دارد چگونه است

زمانی‌که علائم چون ریزش موی شدید، قاعدگی نامنظم، درد شکم به طور مداوم و سایر مشکلات دیگر را همزمان به مدت چند ماه تجربه کردید و شک کردید که در تخمدان شما کیست وجود دارد، بهتر است با متخصص زنان صحبت کنید تا ایشان با یک معاینه ساده لگنی، مشکلات اندام تناسلی شما را کشف کند. طبق تحقیقات اکثر کیست‌های تخمدان از نوع خوش‌خیم می‌باشند اما دور از ذهن نیست که گاهی نیز از نوع سرطانی و بدخیم باشند. به همین دلیل بررسی دقیق کیست تخمدان چه از نوع بدخیم و چه از نوع ساده الزامی است.

 

لازم است بدانید خانم‌هایی که یائسه شده‌اند، باید حتما در طول سال توسط پزشک معاینه شوند، زیرا در سنین بالا کیست‌های تخمدانی ممکن است سرطانی شوند. بنابراین متخصص ممکن است برای خانم‌هایی که با چنین مشکلاتی به او مراجعه می‌کنند علاوه بر معاینه فیزیکی، دستور انجام آزمایشاتی چون سونوگرافی واژن و رحم را می‌نویسد تا نوع توده، محل توده، اندازه و شکل کیست مشخص شود همچنین تعیین می‌کند که داخل کیست‌ها جامد می‌باشد یا مایع و یا این‌که مخلوطی از مایع و جامد است. در مراحل بعدی اگر باز هم پزشک شک کند توده از چه نوعی است، از روش‌های عکسبرداری دقیق‌تر مانند ام آر آی استفاده خواهد کرد تا بتواند ماهیت کیست‌های تخمدانی را دقیق‌تر مشخص کند.

 

وقتی متخصص وجود کیست را به طور صد در صد تایید کرد، شما را به انجام آزمایش خون سی‌آ‌125 تشویق می‌کند، تا سرطانی یا خوش‌خیم بودن کیست‌های شما بررسی شود. البته اگر سطح این آزمایش خون بالا بود، لزوما به این معنی نیست که حتما کیست‌ها سرطانی هستند بلکه ممکن است دلایل دیگری سطح آن را بالاتر برده باشند. در نهایت اگر سطح سی‌آ125 بالاتر از حد نرمال باشد، حتما نمونه برداری بیوپسی از کیست‌های تخمدان باید گرفته شود و به آزمایشگاه پاتولوژی برای بررسی بیشتر ارسال می‌شود. با تعیین نوع کیست می‌توان علت ریزش مو را اگر مرتبط با مسائل هورمونی باشد، کشف نمود.

 

آیا ریزش مو در اثر کیست تخمدان واقعیت دارد و باروری را محدود می‌کند؟

برخی از انواع کیست‌های تشکیل شده در تخمدان علاوه بر این‌که موجب ریزش موی شدید می‌شوند ممکن است بر روی بارداری فرد نیز اثر بگذارند. کیست‌های تخمدانی که می‌توانند بر روی قدرت باروری خانم‌ها تاثیر بگذارند شامل؛ کیست آندومتریوز یا شکلاتی و سندرم تخمدان پلی کیستیک هستند و کیست‌هایی که مانع از بارداری نمی‌شوند شامل کیست عملکردی، کیستادنوماس، کیست‌های درموئید و... می‌باشند که در زیر به طور خلاصه چند مورد را توضیح می‌دهیم.

کیست آندومتریوز یا شکلاتی:

همان‌طور که خواندید کیست‌های تخمدان مشکلی در بارداری فرد ایجاد نمی‌کنند ولی اگر این کیست‌ها ریشه در یک عامل دیگر مثل آندومتریوز داشته باشند، قطعا در بارداری اختلال ایجاد می‌کنند. اندومتریوز یک بیماری در اندام تناسلی است که در آن بیشتر سلول‌های جداره رحم در بیرون از رحم به رشد خود ادامه می‌دهند. اگر این سلول‌ها به طور مداوم به رشد و تکثیر خود ادامه دهند، لوله‌های فالوپ مسدود خواهد شد، خون در داخل تخمدان‌ها جمع می‌شود و در نهایت کیست تخمدان تشکیل می‌شود. با این‌که مشکل اندومتریوز شانس بارداری را به شدت کم می‌کند اما باز هم امکان حاملگی وجود دارد.

 

سندرم تخمدان پلی کیستیک:

 اگر یک خانم کیست‌هایی کوچک اندازه مروارید ولی به تعداد بسیار زیاد در تخمدان‌های خود داشته باشد، به سندرم تخمدان پلی کیستیک مبتلا شده و شانس بارداری او بسیار کم است. زیرا بدن این افراد هورمون‌های مورد نیاز برای رشد کامل تخمک‌ها را  نمی‌توانند بسازند. به همین خاطر تخمک‌گذاری رخ نخواهد داد و هر یک از فولیکول‌های آزاد شده به کیست تخمدانی تبدیل می‌شوند. در این حالت بدن تولید استروژن با اختلال موجه می‌شود و بالطبع قاعدگی فرد نامنظم شده، ریزش مو، درد شکم و... شروع می‌شود.

 

چگونه می‌توانیم در وهله اول کیست تخمدان را در منزل درمان کنیم

پیروی از یک سری راه‌حل‌های ساده در منزل می‌تواند به درمان کیست‌های کوچک تخمدان کمک کند که برای کنترل ریزش مو، تسکین درد شکم و جلوگیری از رشد بیش از حد کیست‌ها موثر هستند. مهم‌تر از همه این است که درمان سنتی و بومی کیست تخمدان یک درمان قطعی محسوب نمی‌شود و متخصصان تکنیک‌های خانگی را به عنوان یک مکمل درمانی به شما توصیه می‌کنند. بنابراین برای رفع دائمی کیست تخمدان باید به روشی جامع، چه از نظر داخلی با رعایت رژیم غذایی و ورزش مناسب از بدن خود محافظت کنید و چه از نظر خارجی  که باید یک شیوه مناسب مراقبت از مو را جزو روتین‌های روزانه خود قرار دهید.

 

به هر حال، از فواید درمان گیاهی و سنتی می‌توانیم بگوییم که هورمون‌های زنانه از جمله استروژن را تنظیم می‌کنند، رشد کیست‌ها را متوقف می‌کنند، گاهی سایز کیست‌ها را نیز کوچکتر می‌کنند و حتی ریزش مو را نیز به مرور زمان کمتر خواهند کرد.  به احتمال زیاد 6 ماه الی 12 ماه ممکن است  طول بکشد تا نتایج درمان کیست تخمدان و توقف ریزش مو مشاهده شود. چند مورد از این روش‌ها شامل نشستن در وان سولفات منیزیم، تخلیه استروژن اضافی، سم زدایی کبد، افزایش فیبر، لاغری، ورزش و... می‌باشند.

 

1. دمنوش‌های گیاهی:  گیاهان مختلفی از جمله بابونه و نعناع را می‌توان به صورت دمنوش استفاده نمود تا عوارض کیست تخمدان را برطرف کند . علاوه بر این نوشیدن چای این دو نوع گیاه موجب کاهش اضطراب می‌شود در نتیجه موجب تسکین درد کیست‌ها خواهند شد و بالطبع ریزش مو را نیز متوقف می‌کنند. خوب است بدانید طبیعت چای بابونه گرم است و همین امر موجب تنظیم چرخه قاعدگی می‌شود. باید همیشه به یاد داشته باشید که بیشتر از دو لیوان در روز از این محصولات استفاده نکنید چرا که زیاده‌روی در مصرف هر گیاه نتیجه معکوس دارد.

 

2. کاهش وزن: همان‌طور که می‌دانید اضافه وزن عامل شروع بسیاری از بیماری‌ها از جمله کیست تخمدان در خانم‌ها است. کاهش وزن می‌تواند هورمون‌های زنان را تنظیم کرده و در نتیجه سبب پیشگیری یا کنترل رشد بیشتر از کیست‌های تخمدان می‌شود و عوارضی چون ریزش مو را متوقف می‌کند. البته باید بدانید خانم‌هایی که از سندرم پلی کیستیک رنج می‌برند، بسیار طولانی از طریق رعایت رژیم غذایی لاغر می‌شوند. اگر شما نیز چنین شرایطی دارید، لطفا ناامید نشوید و به تلاش خود ادامه دهید.

 

3. ورزش: ورزش منظم، مناسب و مستمر می‌تواند به کاهش عوارض مرتبط با کیست تخمدان از جمله ریزش مو کمک کند. انجام حرکات ورزشی برای هر فرد متفاوت است و فقط متخصص می‌تواند تعیین کند که شما اجازه دارید چه تمریناتی را در طول روز انجام دهید. ممکن است یک تمرین برای فردی مناسب باشد اما انجام همان حرکت ورزشی برای شما ضرر نیز داشته باشد.

 

4. کاهش استرس: استرس و اضطراب مشکلات زیادی برای سلامتی همه افراد به وجود می‌آورد. مهم‌ترین آن بالا بردن هورمون کورتیزول است که با گذشت زمان آسیب‌های جسمی بی‌شماری را ممکن است ایجاد کند. ضمنا ثابت شده است که استرس گاهی موجب بروز انواع کیست تخمدان می‌شود. به همین خاطر اگر استرس مدیریت شود در نتیجه کیست تخمدان نیز به وجود نخواهد آمد یا از رشد بیشتر جلوگیری می‌شود و در نهایت ریزش مو و سایر علائم برطرف خواهند شد.

 

5. تغییر در نوع زندگی: از گذشته تا کنون همه پزشکان زنان و زایمان برای پیشگیری و کنترل درد یا عوارض دیگر کیست تخمدان، به بیماران توصیه می‌کنند که سبک زندگی خود را به شیوه مناسب تغییر دهند. به عنوان مثال فرد باید سعی کند از غذاهایی استفاده کند تا دچار یبوست نشود زیرا این مسئله سبب بروز درد و ناراحتی در لگن می‌شود. همچنین سعی کنید از بادام، غذاهایی که پرفیبر هستند مانند دانه‌های کتان، سوپ، سالاد و... مصرف نمایید. زیرا غذاهای حاوی فیبر می‌تواند از راه کاهش جذب نمودن ثانویه استروژن سبب کاهش ابتلا به مشکلات پزشکی مرتبط با استروژن مثل سرطان سینه و کیست شود.

 

آیا ریزش مو در اثر کیست تخمدان حقیقت دارد و چگونه آن را مدیریت کنیم؟

زمانی که کیست تخمدان موجب ریزش مو می‌شود و عوارض دیگری را نیز همزمان به وجود می‌آورد باید زیر نظر متخصص درمان را شروع نمایید. درمان بر اساس سن بیمار، نوع کیستی که متخصص تشخیص داده است، اندازه کیست، سابقه قبلی بیمار و... تعیین می‌شود. در خصوص روند درمان باید بگوییم اگر سایز کیست‌ها بین 2 الی 5 سانتی‌متر باشد، بهترین راه این است که کمی صبر کنید و همزمان زیر نظر پزشک باشید تا ببینید کیست‌ها خود به خود رفع می‌شوند یا خیر. ولی اگر متخصص تشخیص دهد که رشد کیست‌ها متوقف نخواهد شد ممکن است به شما داروهای ضد بارداری که در انواع ایرانی و خارجی موجود هستند را تجویز کند و در این حالت کیست‌های جدیدی نیز به وجود نخواهند آمد.

در نهایت اگر کیست‌ها خود به خود رفع نشدن و قرص‌های جلوگیری از بارداری نیز بر روی آن‌ها هیچ تاثیری نگذاشت، پزشک مجبور است که جراحی را برای درمان شما انتخاب کند. در حالتی که شرایطی چون (کیست بسیار بزرگ است، علائم بسیار خطرناکی مشاهده می‌شود مانند تورم غیر عادی شکم و رحم، کیست‌ها همچنان به مدت سه الی 4 ماه هنوز هم در حال رشد هستند و دفع نشده‌اند  و یا این‌که شکل کیست‌ها شبیه به نوع عملکردی نیست) قطعا جراحی پیشنهاد می‌شود. جراحی کیست تخمدان نیز خود به دو دسته تقسیم می‌شود و شامل لاپاراسکوپی یا لاپاراتومی است. در لاپاراسکوپی یک برش بسیار ظریف و کوچک بر روی شکم ایجاد شده و با استفاده از ابزارهای خاص کیست را خارج می‌کنند. جراحی لاپاراتومی بیشتر برای کیست‌های سرطانی استفاده می‌‌شود که برش ایجاد شده بر روی شکم بزرگ است. در نتبجه اگر کیست تخمدان درمان شود، ریزش مو نیز متوقف خواهد شد.

 

ایا کیست درموئید باعث ریزش مو میشود و چه موقع خطرناک است؟

کیست درموئید از یک توده حاوی دندان، مو، غده‌های زرد رنگ  که همراه با چربی هستند، در تخمدان ظاهر می‌شوند که عموما از دوران جدیدی و یا به صورت مادرزادی در بدن خانم‌ها رشد می‌کنند و با افزایش سن نوزاد، رشد کیست‌های درموئید نیز بیشتر می‌شود که به جز تخمدان در سایر اعضای بدن نیز ممکن است ایجاد شود و اصولا در نزدیکی سطح پوست مشاهده می‌شود. البته در مواقعی اندک نیز در بافت‌های عمیق نیز ممکن است رشد کنند که فرد در این صورت اصلا از وجود آن‌ها آگاه نخواهد شد.

 

کیست تخمدان درموئید نیز همانند سایر کیست‌ها علائمی را از خود بروز می‌دهد که مهم‌ترین آن‌ها شامل ریزش موی شدید، تب و لرز، ترشحات چرکی، اضافه وزن، حالت تهوع، بهم ریختن دوره قاعدگی و... می‌باشند اما لازم است بدانید کیست درموئید تخمدان اصلا خطرناک نیست و به راحتی قابل درمان است. درمان نیز به این صورت می‌باشد که از راه جراحی توده‌های درموئید به طور کامل برداشته می‌شوند. مواقعی که سایز کیست نام‌برده شده بیشتر از پنج سانتی‌متر باشد و قصد بارداری دارید، خوب است که اول کیست‌های خود را برطرف کنید و سپس اقدام به باروری نمایید. زیرا ممکن است کیست‌ها در طی 9 ماه بارداری پاره شوند که هم برای مادر خطرناک است و هم ممکن است جنین آسیب ببیند.

 

سخن پایانی

آیا کیست تخمدان باعث ریزش مو میشود؟ این پرسش شاید در ابتدا ساده به نظر برسد، اما پاسخش برای بسیاری از زنان جوان و میانسال می‌تواند مسیر درمان آن‌ها را تغییر دهد. ریزش مو در کنار علائمی مانند بی‌نظمی قاعدگی، افزایش وزن و آکنه، می‌تواند زنگ خطری از وجود اختلال هورمونی یا کیست‌های پنهان در تخمدان باشد.

وقتی متوجه شدید که مشکل ظاهری شما، ریشه در یک بیماری درونی دارد، توجه و حساسیت بیشتری برای پیگیری درمان پیدا می‌کنید. این علاقه شما را به دانستن روش‌های پیشگیری، کنترل هورمون‌ها و گزینه‌های درمانی علمی و موثر افزایش می‌دهد.

ما در کلینیک تخصصی با همراهی بهترین دکتر زنان برای کیست تخمدان در تهران، به صورت دقیق علت‌یابی کرده و راهکارهای متناسب با بدن شما ارائه می‌دهیم؛ از بررسی‌های هورمونی گرفته تا دارودرمانی و رژیم تغذیه خاص.

اکنون زمان آن رسیده که با یک مشاوره تخصصی، دلیل اصلی ریزش مو را شناسایی کرده و با روشی علمی، زیبایی و سلامت خود را بازیابید.